Klaus Groth
Quickborn
Klaus Groth

 << zurück weiter >> 

Anzeige. Gutenberg Edition 16. Alle Werke aus dem Projekt Gutenberg-DE. Mit zusätzlichen E-Books. Eine einmalige Bibliothek. +++ Information und Bestellung in unserem Shop +++

Hanne ut Frankrik

»Garderut mutt Een vertellen, se weet je son nüdlige Stückschen!«
Seggt Anngreten un smustert un pult inne Lamp mit den Knüttwir,
Schult dat Gesich mit de Hand un kikt na de Eck achtern Kachlabnd.
»Das ni umsunst, dat ik kam! Vunabnd is en Wedder dat dull is!
»Harr Jehann Paul mi ni holn, bi de Farwer sin Eck weer ik wegweiht;
»Awer ik weet ni wa't kumt, is de Kæk rein, mutt ik nan Klingbarg!«
Seggt se un glupt na de Bank, wo Paul sitt so stramm as en Halsbinn'.

Paul weer de Bruer sin Sæn, un Greten er Vader weer Wewer,
Un se wev em en Ked, noch finer as Harstid en Spinnwipp,
Fein un mit dammasten Inslag, un spol em nu fast, dat en Lust weer;
Awer bi Garden an Barg dar knütt se de Fisseln tot Fangnett.

Dar wer dat Junkvolk er Börs', de Anwass lehr dar dat Smöken.
Sünndags keem Hans mit de Fleit, denn petten se ok wul en Danz af,
Un achter Permark in Heid, so öben se hier sik de Leder.

Jüst as Anngreten noch snack, do scholl der ant Finster an Fottritt,
Denn knarr de Klink un de Dær, un en Baßstimm tramp sik den Snee af,
Grappel nan Dreier, tred in un stunn as en Bom vær de Stubndær.
»Hartwi!« – »Gunabend Anngret! Gardrutjen, wat is dat en Sneejagd!
»Dat di! de Döwel swingt Flass un smitt uns dat Schev umme Ohren.
»Sieh doch! Jan Paulohm dar ok? de Haspel is jümmer bi't Spinnrad!«

»Hatti«, fallt Greet em int Wort, »ik bed ebn ol Garden umn Märken,
»Awer se's stumm as en Stock, se hett wul vundag' nicht ern Guden.«

»Märken?« lacht Hartwi, »man to! man recht en ol Stück ut de Muskist!
»Weet se noch Garden? son Dünjen as dat vun de Diern, de sik dot ween,
»Oder as dat, wo de Kerl mit blödige Thran noch en Bref schrev!
»Och, dats so röri to hörn, – vær allen, wenn man daran wackelt,
»Un wenn Anngreten dat Klun söcht un gau ünnerwegens de Ogn wischt.
»Och, son barmharti Geschicht – es söter as Sucker un Tittmelk!«

Darbi vertrock he de Mund un schür sik de Næs mit sin Jackslipp.
Greten smeet snippsch mit den Kopp, un Paul mak en Flip as en Geestrun;
Awer Gertrude war dull un scholl op den weligen Unchrist:
Scham di wat, Hartwi, du Sleef! de Spott is de Böse sin Angel!
Mennig Een stichelt so lang, bet em sülsten de Natel int Hart stickt;
Fatst du em an, geit he deper, un treckst du em ruter, so blöttst du!
Lat di noch warschun in Tiden: de Æwermoth kumt værn Fallen.
Weer ni de Püttjer sin Hans? dat weer ok jümmer son Wissnut,
Rappmuli weer he un spöttsch un jümmer vull Witzen un Faxen:
Drill he de Dierns bi den Danz, so brü' he de Oln bi de Arbeit;
Lewer to Mark as to Kark, un sin Globen sin deftigen Knaken.
»Hol di an Tun«, weer sin Wort, »de Himmel is doch nich to recken!«
Awer nu hollt dat sik wat! nu humpelt he lahm un an Krücken.

Doch du büst ni so slimm, di stekt man mitünner de Fettdun.
Fasslabnd – dat weer di son Streich – den Snider inn Kohlhof to smiten!
Harr he de Leden verrenkt, so war he di knipen inn Zwickmæhl!

So sünd de Jungen, Gottleider! se weet nie vær Wel, wat he opstellt,
Un ward wi stuklig un old, so sünd wi tofredn, wenn wi Ruh hebbt, –

Seggt se, as weer se alleen un snack mit er egen Gedanken,
Mummel un schütt mit den Kopp un nül sik tosam in ern Læhnstohl.
Ünner den Koppdok seegn 'n paar Spilen vun isgraue Haar rut,
All de Runzeln warn deper, as jüst dat Licht oppe Back schin
Un as dat knækrige Kinn in de knækrige Hand oppe Bost full.
Ganz verdeept in sik sülm so huck se in Dutten un gruwel,
Mummel un schüttel de Kopp un krau sik de Back mitten Finger.

Hartwi sett sik an Disch, un Greten knütt as en Uhrwark,
Seeg sik ni op un ni um un hör ni, wat Hartwi er topust.
Garderut kenn' se opt Prick, de leten se ruhi betemen,
Harr de er Schur æwerstan, so rich se sik op as en Wichel,
Bögt se sik, brickt se doch nich, un will se sik richen, so knarrt se.

»Gærn weet ni, wat se bedrivt, un jammert denn wenn dat to lat is!
Eerst stöt se't Glück mit de Föt, un sammelt de Stück denn mit Thranen.
Awer de Oln ward ni hört!« – un darbi glup se na Hartwi,
Wa he dar seet as en Eek un bi em Anngret as en Hofros',
Un er oln Ogen warn blank un de runzligen Backen warn glatter.

As ik noch junk weer, so klæn se, un allnagrad sich se sik höger,
Lepen wi jümmer bi'n Discher un spunn' unse Flass inne Warksted.
Dar harrn wi't Rik denn alleen, wenn de Oln in Dörnsch al to Bett weern.
Dats nu al menni Dag her, al lang vær de Brand inne Burstrat.

Wo nu de Kaspelvagt wahnt, stunn do en prächtiges Burhus,
Orndlich en Pump inne Strat un en Blomhof vært Finster mit Stackelsch.
Witt as en Krid weern de Stipers un jede mit Grön oppen Tippel,
Un oppe Pump weer en Steern un baben an Gewel en Inschrift,
Ok en Kastanje vær Dær mit en Bank rum, in Schatten to sitten.
Keemn wi int Fröjahr ut Feld, so seegn wi den Bom al vun Feerns,
Dicht besett vunne Blöm, un rund, as in Winter en Sneebarg.
Gungn wi denn dweer æwern Karkhof un keken bi'n Steen dær de Porten,
Seegn wi so seker as wat – as babn an de Karkwand de Sünnuhr –
Ünner den Bom oppe Bank ol Mumme alleen mit de Kalkpip.

He harr uns bannig in Schock, denn plücken wi Blöm in sin Grashof,
Darmit so stov he herut un smeet na uns Dierns mit de Nachmütz.
Ik weer noch Kind un weer schu, un hör ik em slurrn op sin Tüffeln,
Flog ik, as harr ik wat sehn. – Ik seeg em noch jümmer im Kneebüx,
Sülwerne Spangn anne Sit un de Strümp as en Dischdek so sauber.
He goll vær rik as en Steen, un weer seker en schewigen Gizhals.
Lüttje Lüd trocken ern Hot bet na Eer, wenn he blot anne Mütz tück.
Bi em keem der keen Minsch, as dann un wann de Persepter.
Oft snack he lud bi sik sülm un krau mit de Kalkpip int Nackhaar,
Schov sik de Mütz int Gesich un rev sik de Steern mit de Fingern:
Ole Lüd plegden to seggn, he rev sik sin Fru int Geweten.
De weer vær Jahren al storben, man meen, vær Kummer un Hartleed,
Awer de Armen un Swachen de drogn er noch lang int Gedenken.
Se weer en finere Fru, as sunst sik nan Dörpen herutfinnt,
Hochdütsch kunn se un all, un lidsam weer se un weekli,
Rein so bleek as en Lik un swartli vun Haar un vun Ogen.
Mellersche plegg mi to seggn: se weer as en Mutter Maria.

Wat er Familie weer, dat kregen wi nümmer to weten;
Mumme weer fröher op Scholen un broch er mit sik ut Dütschland.
Æwerflot harr se genog, doch kümmerli gut vun er Leben:
Welk se doch hin as en Lilg int fette Land sünder Regen.

Een lütt Diern leet see na, de weer er as ut't Gesich sneden:
Jüs so düster vun Haar un smetsch un rank as en Pappel,
Un vun Backen so fin as en Blatt ut en Knuppen vunn Maandros'.
Mumme nöm er Johanna, un wi sän wul Hannchen ut Frankrik.

O! wa weer dat en Diern! wa kunn se lesen un beden!
Un wat harr se en Stimm! un wa stunn' er de Knoern tum Danzen!
Awer se harr ok wat kost an all dat Papier un de Böker,
Un bi Persepter alleen – ik löv, he nöm dat Privatstunn.
Noch na de Confermatschon, dat weer uns min Dag noch ni værkam',
Gung se des Abends na Schol un drog langs dat Dörp mit er Böker.

Schrad gegn de Schol wahn de Discher; de Warksted gung na de Strat rut.
Seten wi dar denn in Schummern, so keken wi ræwer dært Finster;
Denn seet se iwrig un les' un de Psepter le er de Schrift ut,
Wis' mitte Finger int Bok un gruwel un teken Figuren,
Fech mit de Arms, stunn op un tippel er nös oppe Backen.
Keek se denn op na de Ol, so weer se doch jüst as en Engel,
Un de Persepter so blid, as harr he en Narrn in er freten.

Speln de se weni as Kind: dat kunn ol Mumme ni liden,
Utgan – dar gev he nich um, un sin Hus – dar weer uns dat gruli.
As wi nu opbedn harrn – Johanna weer wücke Jahr jünger –
Kreegn wi er kum mehr to sehn, as nößen des Abnds bi'n Persepter
Un oppe Strat dann un wann, wenn se hingung oder to Hus leep.
Værjahrs – dat twete darna – so harr Winters værher inne Kark bedn,
Seetn wi ok Schummern to spinn' – dat weer jüst so luri int Wedder,
Summer un Winter de scheedn sik, an Heben hung swar en Gewitter –
Dats mi noch jüst as vundag' – un all de Finstern weern apen –
Wi sungn: »Willkommen o selger«, dat weer do vær korten eerst opbrocht, –
Sieh! dar keek Een int Finster, un jede reep: Hannchen ut Frankrik!
Alle weern still as en Mus un dat Singn keem op eenmal int Stocken,
Awer se bed uns mit Eens: wi muchen dat Leed doch to Enn' bringn.

»Hannemus! kumm doch mal rin!« reep do de Möller sin Trinken,
»Süh, dat Gewitter kumt op, denn hollt de Persepter keen Lehrstunn;
»Hier sünd wi hartli vergnögt, denn wüllt wi dat Leed ok to Enn' singn.«
Darmit so leep se hinut un trock er an Arm inne Warksted.

»Na! denn man los!« sä se denn, un sett sik in Eck oppe Snibank;
Un as wi Anneren sungn, do hör se un wisch sik de Ogen.
»Wats dat en köstliches Leed!« so frei se sik, as wi dat ut harrn.
»Awer nu mutt ik to Stunn, dat Wedder kumt doch ni ton Utbruch,
»Un de Persepter ward bös, wenn son grote Scholjung noch schulnleep.«
Darmit wünsch se Gunnacht un trippel schreeg æwer de Strat weg,
Sä ok, wenn't wedder so pass, so keem se en Abend mal wedder.

Mank uns jungn Lüd, de der keem, weer ok de Möller sin Vetter,
'n Bengel, as weer he di dreiht un smuck as ut Kokendeeg wültert.
Börtig weer he ut Möldorp un gung dar Jahren op Scholen,
Awer sin Moder weer storbn, un nu wull he lehrn op en Thierarzt.
Bi sin Vetter de Möller dar seeg he na't Plögen un Seiden,
Un bi de Mekelnborgsch Smid dar öv he sik in op dat Smeden.
Na un na war he bekannt un keem ok mitünner bi'n Discher –
Niederträchti un nett, un lehr uns de nüdligsten Leder.
Jümmer gung he inn Rock mit en goldroth Band umme Mütz rum,
Eersttid ok mit en Snurrbart, doch harr he den widerhen afnahm'.
Trinaken much em wul liden, un erumlütt sä se: min Vetter;
Un wi Æwrigen meen', dat war mit de Tid wul en Brutpaar:
Trina weer drall un adrett, er Vader weer Möller un Krogweerth;
Gev he em Geld to studeern, so gev he em seker sin Dochder. –
Keemn se, so keemn se tosam, un gungn se, so gungn se mitander,
»Trinaken« achter un vær, mitünner ok »lüttje Cousine«.

Abends darop as wi spunn', wer wedder keem, weer unse Hannchen,
Seet inne Eck oppe Bank un hör na uns Pappeln un Lachen,
Plæter ok sülbn mal Eens mit, un ded, as wenn se dermank hör –
Hermann un Trinaken ok, un Trinaken bi er to ficheln.
Bald keem keen Schummern int Land, dat Paar keem tosam achtern Dik um,
Hanne gung linglangs de Strat – un dropen sik jüst bi den Discher.

Och war weern dat vær Abends! wa weern wi fröhli un glückli!
Alle noch junk un vergnögt, un kennen keen Grillen un Sorgen!
Jümmer snacken un lachen, as wenn der keen Tall un keen Enn' weer. –
Hannchen harr allerlei les't un sprok mit Hermann ut Böker,
Un se vertelln sik de Räuber, dat weer en gruliges Schuspel;
Hannchen harr dat man les't un Hermann harr't sehn opt Theater:
Wa dar een Broder den Broder bedröwt, bet de Een inne Krieg geit,
Un wat sin Brut to Hus weent, un de Anner mit Listen er værsnackt,
Wa he sik schändli verstellt, un sin lifligen Vader inn Thorn smitt,
Dat he lebenni verhungert, un wa nu de Anner to Hus kumt,
As Räuwerhauptmann, un wa he em finn' deit, un ruttreckt – sin Ole,
Un de Bedreger sik dot stickt un darop lebenni na Höll fahrt:
O! dat weer gruli to hörn, Een kropen de Gresen de Rügg lank...
Wat ik man seggn wull – mitünner so sungn de Beiden en Stückschen,
Hannchen so fin as en Swölk, un Hermann en Stimm, dat de Stuv klung;
Alltosam hörn wi denn to, un wunnern sik, wa dat doch mæglich.

Gegen de Aarn hinut muss Trina un Tidlang to Hus blibn.
Denn er Vader weer Möller un de Tid gewöhnli na Heide
Oder na Möldorp to Mark, un Mittweks na Marsch op den Handel,
Ok weer der sunst wat to don, un Een harr genog anne Weerthschop.
Hermann stell sik doch in, un wi Annern all as gewöhnli.
Hannchen er Mod weer dat all, to Hus mit de Beidn achtern Dik um,
Un as Trina nu fehl, spazeerten de Twee der settander,
Hannchen an Hermann sin Arm, un snacken – as junge Lüd Bruk is.


 << zurück weiter >>