Veteranezyt

Anzeige. Gutenberg Edition 16. Alle Werke aus dem Projekt Gutenberg-DE. Mit zusätzlichen E-Books. Eine einmalige Bibliothek. +++ Information und Bestellung in unserem Shop +++

D’Frou Doxat dütet mit ihrer fyne Hand uf nes Briefli, wo vor nere-n-uf em Déjeuniertisch lyt, währed der Herr Houpmen am Äßstubefänschter sys Pfyffli stopft.

«Nüt, aber o nüt cha me mache, oder di halbi Stadt wüssi scho drum, gäb me nume sälber d’Sach z’grächtem überleit het. Da schrybt, weiß Gott, ds Sophie scho: ‹Ihr habt guten Mut, gemeinsam mit den Rhagor einen Gutschner anzustellen und dann ausgerechnet noch diesen Wymann, un individu fort problématique›.»

Der Herr Houpme zündtet a, blaset es paar blaui Wülkli und leit d’Hand uf d’Türfalle. Derzue streckt er der Chnebelbart i d’Luft und chlemmt d’Öugli zsäme, um so änger, je größer sy Frou ihri chalten Ougsstärne macht.

«Das hei natürlech die doben usdampet», fahrt si furt. «I ha’s no dänkt, die chönne’s de nid für sich bhalte. Und jitz wirsch gseh, jitz isch es im Nu bim Mützebärg, wenn’s nid scho dert isch. Wär weiß?» Mit däm tuet si ne Blick uf ihre Ma, wo ungfähr seit: Warum pressiert’s dir so für use? Hesch öppe du nid ganz es subers Gwüsse?

Der Herr Doxat nimmt ds Pfyffli us em Mulegge, blaset e Wulken a d’Dili und seit: «Moi je n’en ai pas soufflé mot.» Und dermit isch er im Gang usse, nimmt der Huet vom Nagel und träppelet gäge ds bosquet hindere. Hätt er öppe syr Frou sölle Red und Antwort stah, 35 über was verwiche bim Mützebärg gangen isch? Sy si öppe nid wi bschütteti Pudle heicho, är und der Armand Rhagor? — Und glogen isch es nid gsi, daß är kei Ton vo sech gä heigi über di Sach. Mit niemerem no, als mit dem Herr Armand het er dervo gredt gha. Aber der Himmel weiß, wi das cho isch. Si sy chuum binenandere gsässen am letschte Mittwuche mit den alte Kamerade vom vierte Regimänt — bim Mützebärg natürlech, a der Cheßlergaß, bim einzige z’Bärn, wo d’Maccaroni het gwüßt z’mache — so isch es losgange. «Säg, du», het eine der Rhagor interpelliert, «was han i ghört: dir wellet z’sämethaft es équipage aschaffe, du und der Doxat?»

Der Herr Armand isch dür di Frag i Verlägeheit cho. Gärn hätt er gseit, der Houpme Doxat schaffi Roß und Wagen a und är bruuchi’s de, wenn’s die vom Ulmehof nid bruuche; aber er het nid vor so mängem Züge welle dem Nachbar alli Vorrächt zuerchenne, und drum het er nume mit dem Chopf über e Tisch uf e Herr Doxat dütet und e tolli Gablete Maccaroni yne gschoppet.

Der Houpme Doxat het mit der Hand es Zeiche gmacht, er begähri nid dervo z’rede. Wär Donners isch jitz mit der Neuigkeit ga husiere? het er mit syne Blinz-Ouge der Herr Armand gfragt.

Aber jitz isch es scho um d’Tischeten ume gloffe: «Was? Wär wott es équipage zueche tue?» —

36 «Ach, dumms Züüg!» het du der Houpme Doxat afa ufbegähre. «Machet doch nid es Gstürm! Het men öppe das no nie erläbt, daß eine dem andere Roß und Wagen etlehnt? I tue’s zueche, ja, ma foi, i wirden o nid jünger und ma nid i d’Stadt yne ga wohne. Das wird men öppe no begryffe. Oder nid?»

«He nu also. Und wil der Armand am glyche Gäßli wohnt, so han ig ihm offeriert, er chönni de o dervo profitiere, et pour dire la vérité, er zalt mer de öppis dra. Voilà. Heit dr jitz für e Gwunder?»

Jedefalls der Herr Armand het du gha für e Gwunder. So dütlech het der Nachbar der Rächtsstandpunkt no nie dargleit gha.

«Ja nu», het du eine vo den andere Herre gseit, «wenn me’s so guet zsäme cha wi dir zwee, à la bonne heure!»

«Ja ja», het der Major von Änggistei g’antwortet, «alles rächt, alles rächt under Kamerade; aber ds Wybervolk! Pardon, di Dame vo doben und dunde!»

«Wüsset dr was», het du der Major vorgschlage, «wüsset dr was, mir machen e Wett. Hä, wär hilft? Loset, Doxat, wenn über ds Jahr no kei Krawall usbrochen isch zwüschem Ulmehof und dem Lindehof, so gäbe mir euch beidnen und eune Familien e Fête. — Het’s aber Händel gä, so gäbet dir üs e Fête, i meinen allne hiesigen ehmaligen Offizier vom vierte Regimänt. Yverstande?» Di beide Nachbare hei sech agluegt, und wil si jede dem andere d’Antwort überla hei, isch es Hölleglächter usbroche. «Hähää — hähähää, si troue sälber dem Handel nid», het’s gheiße.

37 «He, warum nid?» het sech du der Houpme Doxat afa wehre. «Wo söll de di Fête sy?»

«Nei, z’Münsige, im ‹Leue›,» hei anderi vorgschlage, «oder im Talguet, e Förnlifraß und e gueten Yvorne derzue. Nei Luins. I bi für Belletruche. Nüt, Äle, Äle, das ghört zu de Förnli.» Die Abmacheten isch geng luter und läbiger worde, me hätti chönne meine, me well scho ds morndrisch i ds Talguet ufbräche. Si hei scho schier vergässe, was eigetlech d’Ursach gsi isch. Da isch d’Türen ufgange, und der General von Änggistei isch erschine, es chlys Mandli mit mene rosige Gsicht, wyße Haaren und mene wyße Grenadierschnouz, alt, aber luter Gsundheit und Energie. Es isch e Momänt still worde. Me het ihm Platz gmacht, und du hei si ds Gspräch wider ufgno, nume chly weniger brüelet als vorhär. A eim Ändi vom Tisch het es bald wider agfange mit Zäpfle, öb si schon es Roß heigen oder gar zwöi, und ihreren es paar hei de Gandegger nid nume Roß gwüßt, fascht e jede het e famose Gutschner gkennt, wo z’ha gsi wäri, luter stellelosi Veterane, geng eine zueverlässiger und bräver als der ander. Und undereinisch isch der Name Wyme Peter über e Tisch hin und här gfloge wi ne Balle, wo me nid wott la z’Bode cho. «Wyme... Wyme! Dis donc! — Wär isch scho das? — Wohl, wart jitz, dä isch...» — «Comment, der Wyme Peter?» — «Ja ja, Wachtmeischter!» — «Nei, bewahr!» — «Ja, der alt? Dä isch ja längschtes tot.» — «Nei, der jung natürlech. — Aber isch dä nid z’La Sarraz?» — «Ach, du meinsch der lätz.» — «I ha überhoupt nie nüt vo mene Wyme ghört.» — «Natürlech, du, junge Schnuufer! — Aber gäll, du, Änggistei!» — «Da 38 weisch du villicht no besser Bscheid», het du der Major zu sym Vetter General gseit. Und dä het’s ufgno: «Wyme? — Peter Wyme?» Uf eismal het öppis us synen Ouge glachet. — «Aah, aah», het sech jitz eine vo den eltere Houptlüt afa bsinne, «het me nid gseit, er heigi fürschtlechs Bluet i den Adere, dä Wyme?»

«Me het’s gseit», isch du der General usegrückt, «me het’s gseit; aber me seit mängs. — Fürschtlechs Bluet nid, aber, was i ehnder wetti gloube: vom beschte Bärnerbluet. Fraget mi nid! Sicher weiß i nume das: Der alt Wyme — dir heit dä nümme gkennt, het es Froueli gha, fervänt es schöns, da us der Gäged von Nola abe. Aber er isch nümmen im Dienscht gsi, wo-n-er se ghüratet het. Si hei du da ne Pinte gha vor der Porta Capuana, und dert mueß dä Peter worde sy. Er isch ganz jung bim Regimänt gsi, wo der Ufstand usbrochen isch. I ha ne bi mir gha i der erschte Grenadier, und er mueß am füfzächete Meien Anno Achtevierzgi i der Santa Brigida znächscht bim alte Gingins gsi sy, wo dä sy Chopfschuß erwütscht het. Er het ne-n-emel ghulfe dännetrage. Vo derthär mueß ne der Gingins im Oug bhalte ha, vowäge, i weiß no, daß er ne ds Jahr druuf reklamiert het, wo mer us Sizilien umecho sy. Es isch du da nöuen öppis gange. Bsinne mi nümmen exakt. ’s isch öppis chrumm gsi; aber der Gingins het ne-n-einewäg ga La Sarraz gno, wil er gar donnschtigs e difige Bursch gsi isch und gueti Façon gmacht het. Voilà! Das isch alles, was i vom Peter Wyme no bestimmt weiß, und über e Räschte sägen i nüt, wil i’s o nume so vom Ghöresäge weiß.»

En Ougeblick isch es still blibe. Eint und andere het a di große Tage vom vierte Regimänt dänkt. Und du het der Gwunder no einisch der Houpme Doxat gstoche. 39 Nume hübscheli het er der General gfragt: «Isch nid öppis gsi mit Chigi oder Ischitella?»

«Nid daß i wüßt», het der General g’antwortet. «Es ma ja mängs gange sy, trotzdäm d’Frou Wachtmeischteri Immacolata gheiße het. — Jaja, es isch vil glachet worde derwäge. Aber dä Peter... I ha so ne dunkli Ahnung, ds Bluet vo sym Vatter sygi uf em Pflaschter vo Neapel verrunne, äben a däm füfzächete Meie, und drum... de mortuis nil nisi bene!»

Me het du bald vo andere Sache gredt. Es wär nen überhoupt nid bös gange, dene beide Nachbare vo der Gandegg, wenn si nie mit öppis Unagnähmerem wären ufzoge worde; aber gfuchset het es se halt doch, daß nen ihres Vorhaben uscho isch, gäb si’s usgfüehrt hei. Hätti me’s chönne verschwyge, bis der Wagen i d’Stadt gfahre wär, so hätti kei Möntsch öppis dranne gfunden usz’setze. Aber so lang d’Lüt meine, si chöme no früech gnue mit ihrne guete Rät! Schwygsam sy di beide Herre der sälb Aben i d’Gandegg use gwanderet. I weiß scho, wär nid het chönne schwyge, het der Armand Rhagor dänkt, das sy myni Schwöschtere. Er wird’s wohl errate ha, der Doxat. Wenn er mer’s nume nid vorhet! I weiß nid, öb i das chönnt ysacken ohni z’muggle. Und der Herr Doxat het richtig dänkt: da hei mer’s ume, di donners Schwätzbase vom Lindehof sy d’Schuld. Eigetlech sött ig ihm’s um d’Nase rybe, grad zum gueten Afang, damit si wüßte, wi-n-i’s ha möchti. Aber äbe, was git’s de? De hei mer di erschti Chiflete, und über ds Jahr chönne mer i ds Talguet ga Förnli leischte. Nu, das wär no lang nid ds Leidischte. Aber daß di andere rächt bhielten und mir is blamiert hätte!

So hei si uf däm Heiwäg dranne gchöuet und sy 40 gschwygwanderet, wi’s d’Bärner im Bruuch hei, wenn si über Land gange.

Ja nu, dänkt der Herr Houpme Doxat jitz, wo-n-er sys Morgepfyffli uf em Bank vor em bosquet uschlopfet, für’s grad ume neu z’stopfe, d’Houptsach — pf pf — isch — pf pf — der Schwarz-Wälli het doch bessere Caporal, pf — d’Houptsach isch, daß me jitz vorwärts macht — pf pf — vorwärts macht und de Lüte zeigt — pf pf —, daß so öppis müglech isch under guete Nachbare.

Dä Gedanken isch sit dem Napolitaner-Abe bim Mützebärg Parole bliben i der Gandegg. Me het völlig Angscht gha vor gwunderige Visite. Jedesmal, wenn der Major von Änggistei mit sym wyße Pudel dür d’Gandegg gspaziert isch, het men im Ulmehof d’Nase hindere gha und sech innerlech i Verteidigungszuestand gsetzt. Es het d’Frou Henriette mängisch dunkt, si ghöri scho uf Büchseschußwyti das Hähähää, wo si so gschoche het.

Uf d’Roß het sech der Herr Armand besser verstanden als sy eltere Nachbar; aber der Herr Doxat besser uf ds Mannevolk, und wil me gfunde het, der Gutschner sötti de yverstande sy mit dem Roß, so hei die vom Lindehof einschtwyle müessen im Hinderträffe blybe. Und d’Frou Doxat hätti’s anders nid zuegä, wil si der Meinung gsi isch, di Töchtere Rhagor syge liebi Lüt, aber e Goût heige si, daß Gott erbarm, und ds Gspött möchti me de nid wärde. So isch du di Sach einschtwyle ganz vom Ulmehof i d’Hand gno worde. Ds Gutschnerstübli isch im Stöckli änen ygrichtet worde, vis-à-vis vo der Hustüre, so daß me der Zuegang vom Herrehuus uus mit wachbare Blicke het chönne bestryche. D’Meitli hei ihri Stube z’oberscht im Herrehuus gha. Stall und Remise sy 41 scho vorhande gsi, im Schüürwärk, wo mit nere brave Füürmuuren a ds Herrehuus isch abouet gsi.

Ds Carlotta het sech unghüür interessiert für das Gutschnerstübli und isch alli Bott dert oben a der Stäge, uf em Löubli ga dür ds Fänschter yne güggele, wi wenn Wunder was drinne z’gseh wär, und isch doch nüt da gsi als en eifachi Bettstatt, e Stuehl, e Tisch mit Wäschgschirr und e Chleiderschaft. D’Frou Doxat het gfunde, es sygi meh als nume schön gnue, der Herr Armand hingägen isch der Meinung gsi, me müessi dem Peter Wyme d’Stube heimelig mache, damit er öppen a mene Rägesunntig o mögi drinne sy. Ei Tag isch er mit mene tableau under em Arm übere cho und het der Schlüssel zur Chnächtestube ghöische. Er möchti das da drinnen ufhänke. Me het ihm ne gä, und natürlech het ds Carlotta müesse derby sy. Es isch uf ds Bett ufe gstägeret und het dem «Ungglen» Armand ds tableau gha, währed er der Nagel ygschlage het. D’Stube het nachhär ganz anders usgseh, wo dä Vesuv mit sym glaarig taarggete Füürsprutz, de Lavaström und dem chöltschblaue Meer a der Wand ghanget isch.

«Es heimelet ihm de», seit der Herr Rhagor, «wenn er das umegseht.» Und ds Carlotta, voll Yfer, sy Sach o derzue z’tue, seit: «Und jitz müesse no Blueme dry!» Es isch ga nes Vaseli suechen und het es Bouquet vo Löuemüüli und Kapuzinerli gmacht und dem Peter i d’Stube gstellt. Mit dem Gfüehl, si heige zsämethaft öppis Nätts gmacht, hei si der Schlüssel dräjt und sy d’Löublistägen ab. «Dä Abe chunnt er de», seit ds Carlotta, «i freue mi schuderhaft. Und morn oder übermorn geit me ds Roß ga choufe.»

Im Hof unden isch ne der Papa Doxat begägnet, und 42 si hein ihm brichtet, wi heimelig es jitz da oben usgseji, er söll nume ga luege. «C’est de la gâterie», het er g’antwortet, «aber mira, ’s isch ja guet, wenn er de gärn da isch, z’La Sarraz het er’s allwäg o nid schlächt gha. — Nume weisch, i gloube geng, das sygi de eine, wo weiß, was er wott. Me mueß de chly Achtung gä. Nid daß de nah-ti-nah der Peter Wyme Herr und Meischter wird i der Gandegg.»

Statt dem Herr Rhagor antwortet ds Carlotta: «Me mueß ihm halt bizyte der Marsch mache.» Di beiden Offizier hei glachet und dänkt: Wenn er de nume nid vor luter Musikante nümme weiß, wie marschiere! Si sy du ds Sträßli uuf und hein e Tagesornig für e Peter ufgsetzt, natürlech nume mündlech.

Und am Aben isch du dä Ma cho, wo scho so vil het gä z’rede. Für ds Carlotta isch es eine vo denen Ougeblicke worde, wo me speter im Bsinne nümme cha dürtue, wenn me scho wetti. E schönen Aben isch es gsi; aber es het scho chly afa fyschtere. D’Böum sy vor em wehmüetig schönen Abedhimmel zu Silhouette worde, und so isch du halt o der Peter Wymen als Silhouette vo der Straß här i Hof abecho, schön groß und uf sichere Füeße. Der Herr Doxat het unwillkürlech dänkt: e Schatten us nere schöne Vergangeheit. Der Peter hingäge het im Hindergrund hinder syr neue Herrschaft d’Fyschteri vom Oschtermanigerwald gseh und d’Mondsichlen und Stärne. D’Sunnen im Rügge, d’Nacht vor sech. Was isch ächt de morn? Aber dert äne geit ja de o d’Sunnen uuf.

Nu, der Gutschner het sech dä Momänt keini Gedanke gmacht über Himmel und Ärde, Vergangeheit und Zuekunft. Der Houpme Doxat isch da gstanden und näben ihm sys Töchterli. Der Peter zieht der Huet ab.

Prüüßelet het er gar nid, aber er isch der Soldat gsi vo innen use, wi me sech ne-n-i der Schwyz vorstellt, di frei gwachseni Treui. — Frei gwachse? — Dä Boum isch doch einisch a mene Stäcke gwachse. Ja, aber der Stäcken isch längschtes verfulet gsi, und der Boum het jitz vo sälber Gredi bhalte.

Ds Carlotta het der Peter ds vorder Mal nid gseh gha, wo-n-er sech isch cho presäntiere. Es het sech ne ganz anders vorgstellt gha, so nen Art Großätti mit mene graue Chranzbart und e chly obenyne, alles ehnder als so ne Grenadier wi dä da. Und was ihm no ne bsunderen Ydruck gmacht het, isch dem Peter sy Manier z’rede gsi, so chly us em Wältsche, het’s es dunkt, aber mit menenen «r», wo tschäderet het wi ne Spächt, und ehnder es ruuchs Bärndütsch.

I der Chuchi hei si ne scho ds vorder Mal guet gschouet gha und vo Stund a enand afa i d’Ouge luege, ds Chammermeitli und ds Chöchi. Und hinecht hei si ne du o wider vo allne Syte betrachtet, währed er z’nachtgässe het, geng jedes eso, daß ds andere nüt dervo hätti sölle merke. Und nachhär hei si beidi gfunde, er heig öppis Fyschters im Gmüet; villicht chömm’s nume dervo, daß er e chly müed sygi vo der Reis. Der Peter het keis vo beidnen agluegt, brav ypackt und isch nachär, ohni no lang vor em Huus umenandere z’stah, i sy Stuben ufe. Der Vesuv isch ihm grad ufgfallen und d’Bluemen o. Beides het er sech uf sy Art usgleit. Vesuv, Neapel, das wott säge, me sygi de hie geng no chly Offizier und Soldat — so en Art, eim d’Chriegsartikel in Erinnerung z’bringe. Nid nötig, ihr Herre! Und d’Blueme? Sy si vom Chöchi oder vom Chammermeitli? Wei mer de morn bald use ha. Das 44 Trom afange hätt i i der Hand. — D’Houptsach isch, daß men e Stube het. Wär a ds Peters Platz hätti nid sech uf e Stuehl gsetzt, beidi Füeß gäge d’Türe gstemmt und di erschti Pfyffe gstopft? Für ne Möntsch, dä öppis i sech umetreit, wo nid alli Lüt bruuche z’wüsse, und gärn albeneinisch us em Gsurr vo der Wält use chunnt, git’s nüt Schöners, als däwäg z’tubake.

Schlächt gfalle het ihm nid, was er vo sym neue Platz afange zu Gsicht het übercho gha. Der neu Meischter het ihm’s chönne. Es isch zwar eine vo de Junge. — Der Peter und syni Dienschtkamerade hei der Strich zwüschen alt und jung bi de Napolitaner ungfähr im Jahr 1850 zoge. Di Alte hei ne meh gulte. Die het me z’Neapel im Ufstand gseh gha, i der Strada Santa Brigida, z’Messina und z’Catania. Di Junge — o rächt, aber me het nid so vil vo ne gwüßt. Si hei’s schlächter breicht mit ihrer Zyt. Dem Houpme Doxat sy Vatter, der Major, ja, donnerschieß! Für dä isch men unbsinnet dür ds Füür gange. Dä het sech nüt borget. Di vierti Füsilier het er gha. Der Jung isch no Lehrbueb gsi z’sälbisch. — Der Peter luegt bi däm Gedanken unwillkürlech, ob ds Fänschter zue sygi — Kadett het men albe gseit. Aber dem alte Doxat sy Suhn cha nid lätz grate sy. — Nimmt mi wunder, wi de dä doben isch, im Lindehof. Dä isch no jünger, nume no im Usplampe derby gsi. Gaëta. — Item, es wird öppe scho z’mache sy mit ne. — Alles in allem mueß me doch säge: das sy o no Manne gsi. Es git wenig meh settigi.

Am andere Morge, wo d’Sunnen über e Däntebärg cho isch und ds Badertschers Güggel gchräjt het, isch der Peter i Hof abe cho. Ds Herrehuus het no gschlafe. A der Chuchi sy no d’Felläde zue gsi. Jitz mueß me luege, daß men im innere Dienscht d’Oberhand überchunnt und 45 öppen es aständigs Ordinäri use schlat. Er bindet e blaue Schurz um, litzt d’Hemmlisermel ufe, reicht e Bäsen und fat a Ornig machen um ds Huus ume. Halt! seit er sech, nei, nid vorgryffe. Nume zeige, daß me da isch; aber ungheiße nimmt me nüt i d’Finger, gäb me weiß, wi hie d’Kompidänze verteilt sy. Er leit d’Händ uf e Bäsestil und luegt d’Ussicht. — Schön, di Schneebärge. Ha se lang nümme gseh.

Es geit richtig nid lang, so tuet sech e Felladen uuf, und i der Chuchi wird’s läbig. I der Hustüre gyret der Schlüssel. Ds Chöchi chunnt zum Vorschyn. - «Tag wohl.» Wo-n-es der Gutschner gseht vorusse stah, fat’s grad afa wäffele, früecher als eso begähr es emel de nid vüre, daß er’s nume grad wüssi. Wenn men am Abe nie chönni Fyrabe mache, so pressieri’s de am Morgen o nid eso. «Einisch wott me chönne verschnuufe!» — So rächt, dänkt der Peter, grad eso isch’s guet. Nume brav gcholderet! Descht meh gilt de, was men amene Chuchidraguner cha z’lieb tue. Mit de Chöchene mueß me richtig guet stah, aber es isch nid schwär, si hei üsereine ja geng nötig. Holz trage, öppis negele, öppen einischt e Has usbälglen oder es Huehn töde. Und dem andere, wenn’s schalus wird, macht men Ouge. Eis mueß geng schalus sy. Das git dem Gstüdel ds équilibre.

Bald nam Déjeunieren isch der Peter zur Herrschaft befole worde. Der Herr Houpme het der Generalbefähl usgä, und d’Frou Houpmänni het dem Gutschner zu Gmüet gfüehrt, was si sech im allgemeinen und im speziellen under nere richtige Dienschtuffassung vorstelli. Der Grundzug vo allem isch gsi: am Vormittag im Ulmehof, am Namittag, solang emel nüt Bsunders los sygi, im Lindehof bis zum Fuettere. Nachhär het’s no Wägleitung 46 gä für e Verchehr mit de Dienschte hie und doben und mit de Lächelüte, mit ds Badertschers im Ulmehof und ds Hämmes im Lindehof. Und du het der Herr Houpme sy Chnächt no i Huus und Stall und Garten umegfüehrt und ihm dunde bim Sood under em Cheschteneboum no Vorläsung ghalte, wi-n-ihm’s dä Morge bim Ufstah d’Frou Houpmänni a ds Härz gleit het: «Et puis tu lui poutzeras ds Mösch wägem Wybervolk, gäll?» — Das isch du i chürzischter Fassung gscheh: «Und de wott i de keis Gschleipf! Verstande?» Es paar stächigi Blicke hei syne Worte ds nötige Gwicht gä.

«Wäge däm», het der Peter g’antwortet, «bruucht sech, glouben i, der Herr Houpme nid Sorge z’mache, i ha scho z’vil Wybervolk erläbt.»

«Peter, Peter! Das het scho mänge gmeint! — Ja nu, i han Ech jitz gseit, wi-n-i’s ha wott. — Jitz da, wägem Wasser: es wär natürlech chummlecher, ’s alli Gredi dür e Garten uuf z’tragen und vor em péristyle düre, aber das wott de d’Frou Houpmänni nid, emel ds Tränkiwasser müesset Dr hinden ufe trage, wi ds Badertschers. Es isch di glychi Gschicht wi im Lindehof oben und dänk no a mängem Ort. D’Sööd cha me halt nid uf de Högeren obe grabe. — Für ds Ordinäri ma ja der... ma ds Meitschi gfahre mit Wassertrage; aber grad eso Mälchtere...» Es isch dem Herr Houpmen uf d’Zunge cho, z’säge: der Wasser-Tschautel, wi-n-es uf beidne Höfe der Bruuch isch gsi, bi Herrschafts- und Lächelüte, wenn me vo ds Hase Majis Nääri gredt het; aber er het’s grad no mögen ebha. Und dem Peter het das abbrämsete «der» erscht hindedry gä z’dänke.

Wil du hütt einschtwyle nid vil isch z’tüe gsi, het me ne no i Lindehof ufe gschickt, sech ga presäntiere. 47 D’Flörle het nid vil gseit; si het geng nume drüber nachegstuunet, daß das jitz e Gutschner söll sy. Uf der Gaß hätt si der Peter ehnder für ne Komediant oder Sänger gno. D’Mathilde het es Regischter vo Huus- und Gartesorge welle losla; aber der Herr Houpme Rhagor het du vo Roß, vo Neapel und La Sarraz afa brichte, so daß der Peter bald usegha het, daß der ober Herr jedefalls o nid en untane sygi, und ganz zfride wider gägen Ulmehof aben isch, für sech vom alte Badertscher Heu, Haber und Strou la use z’gä.

Es paar Tag druuf isch du o nes artigs Roß vor em Stall gstanden und het sech la tätschlen und sys bruun sydige Fäll la bewundere. Es bstandes Wybervölkli isch es gsi, wo aber no guet der Stalden uuf möge het, wenn nid grad es jedes i der vierplätzige Gutsche no eis uf d’Schoß gno het. Natürlech het ds Carlotta o müesse derby sy, wo der Peter mit sym Tier agrückt isch. Und für Fründschaft z’mache, isch es es Halbdotze Zuckerbröchli us em Buffet ga reiche. Es het eis z’vorderscht i de Fingerspitze dem Roß dargha, und das het scho mit de sametlinde Läfzge dernah ghämpfelet, da seit der Peter: «Nid so, nid so, Jumpfer Carlotta, das chönnti fähle. So nes Roß het Zänd!» Er höischt dem Lotti ne Zuckerbitz, streckt d’Hand und macht ihm’s vor. «So! So cha’s nüt gä.» — Bi där Glägeheit het du di chlyni Jumpfer Doxat dem Peter syni Händ gseh. Gspässig, het’s dänkt, schier wi vo mene Herr. Hert, aber gar nid Gutschnertööpe. Dermit isch ihm der Ma wider um öppis interessanter worde. Villicht het es o öppis gspürt vo der Liebi, wo der Peter Wyme zu syr Prinzässi gfasset het. — Doch ganz es Doxäli! het er dänkt, e schöne Brändtel vo mene Meitschi und ganz der Großvatter im jupon. Es Chrottli. Aber 48 eis vo dene, wo de speter chönne Mannen unglücklech mache.

Bald het me gmerkt, daß di beide ’s gar fervänt guet zsäme chönne. I der Chuchi het me der Spott i de Mulegge gha und underenand gseit: «Der Peter het wider e Meischter meh.» Und der Peter het o scho usedüftelet gha, daß der Herr Armand vom Lindehof a däm Meitschi der Narre gfrässe het, und dänkt: guet so, das mueß me sech la gseit sy.

Jitz het du ei Tag ds Carlotta ne chlyni Meitschi-Fête gha im Ulmehof. Das isch der Peter wyters nüt agange, ussert daß er de gägen Abe di junge visites het sölle bis a d’Nydegglouben abe füehre zum Chörblilade vom Karl Chropfli, wo dernäbe no d’Poschtablag für Gandegg gha het. Er het der ganz Namittag im Lindehof obe gartnet und chunnt du so gäge de füfen abe. Da ghört er hinder der Garteladewand uf em Mätteli ussen es Göiß und Gjöik. Me gseht dür ds Gstrüpp düre wyßi und farbigi Röck umenandere fahre. He nu, si sy emel luschtig, dänkt er no, und geit mit nere Mälchtere derdürab, für ga Wasser z’reiche. Aber undereinisch schießt’s ihm heiß gäge ds Härz, und er überchunnt Füür i d’Ouge. Im Schwick het er errate gha, was gangen isch. Steit nid da ds Nääri, wi äben es toubstumms Chind steit. D’Füeß ywärts, der Chopf chly uf d’Syte gheltet, Runzelen uf der junge harmlose Stirnen und ds Leid vo de Verschüpften i syne große truurige Blaumärmelouge. Und wi si de so sy, wo si gar nüt z’bedüte hei und nume glitte sy. Es lachet verläge zum Ufueg, wo me mit ihm trybt und zupft a sym nasse, schlampigen Ermelfürtech. Öppis anders dörfti’s ja nid. Und di rahne, rosige Meitscheni, wo um und um usgseh wi läbigi Dietler-Portraits mit styffglettete Röckli 49 und farbige Schärpe, stüpfe mit ihrne luschtige Tanzfüeßli i Chnopfbottineli nen usgläärte Chupferchessel im Gras umenanderen und balle mit dem Roßhaarchüsseli, wo ds Nääri sünsch under em Chessel uf syne sunnigblunde Chrüseli treit. Eis tuet dem andere das Roßhaarchränzli uf e Chopf, und das göißet: «Ah, pfytuusig!» und wirft’s dem nächschte Gspändli a.

Der Peter blybt stah. D’Töubi zuckt ihm uheimelig im Gsicht ume. Grad juscht uf ds Carlotta, wo am übermüetigschte tuet, zile syni fyschteren Ouge. «Wüsset dir nüt Gschyders, für ech z’amüsiere, als so nes arms Meitschi z’plage?» fragt er.

Jitz stande di schöne Töchterli undereinisch da wi Türlistöck. Eis dervo vergißt ganz, daß es das Roßhaarchüsseli no i der Hand het und erchlüpft erscht rächt, wo-n-ihm’s der Gutschner — nid höflech — wägnimmt. «Sä!» seit er zum Nääri, git ihm ds Chüsseli und winkt ihm mit dem Chopf: «Chumm du mit mir!» Druuf nimmt er Mälchteren und Chessel und geit mit dem Meitschi gäge Sood abe. Eis vo de Fête-Töchterli het nachhär welle ha, es heig ne vor sech ane ghöre brummle: «Dummi donners Soumeitleni!» Si hei sech du ohni vil Lärme gäge ds péristyle verzoge, wo me ne gseit het, si sölle sech hübscheli afa zwägmache, me fahri de bald i d’Stadt. Merkwürdigerwys hei si du undereinisch ersunne, es sygi so schön Wätter, si wetten eigetlech lieber z’Fueß hei. Aber d’Mama Doxat het gseit: «Dumms Züüg! Es isch jitz abgmacht, daß men ech bim Chropfli abstellt, und dert erwartet men ech.»

Underdesse het dunde, under em Cheschteneboum am Sood, der Peter dem Nääri mit dem Fürtech ds Gsicht abgwüscht und ihm d’Haar gstrychlet. — Bald het me der 50 Soodarm ghöre gyxe, und na nes paar Minute sy si zsämen ufe cho, der Peter mit nere volle Mälchteren und ds Nääri mit dem volle Chessel uf sym liebe bleiche Chopf.

Ds Komplimänt, wo der Peter Wyme dene Töchterli gmacht het, isch für die es Erläbnis gsi. Wi ne Lord i Livree isch er uf sym Bock gsässe. A sy Fracht het er gar nid dänkt, vil ehnder a d’Gattig, wo-n-er de Lüte machi. D’Gutschen isch voll Tarlatanen und Tüll gsi und Band und Hüet und Bluemen, und i der duftige Packung füf luschtigi Meitschi. Wi wenn si Verstecklis miechen und i mene Gstrüpp inne zsämegrupete, währed öppen e junge Herr vorbygieng, wo se suechti, prezys eso hei si i däm Gutschechaschte d’Chöpf zsämegsteckt und geng wider gfragt: «Wi het er gseit?» Und zum sibetemal scho het me repetiert: «Dummi donners Soumeitleni.» Und de hei si de chönne lache! Di Babeli. Si hätte nid so gheim bruuche z’tue. D’Gutschen und di vier Huefe hei so nen ehrleche Lärme verfüehrt, daß ds fynscht Ohr uf em Bock keis Wort vo däm verstande hätti, was uf de Polschter isch gredt worde.

Dem Lotti het di Sach uf anderi Art z’tüe gä. Der erscht Gedanke, wo so nes Meitschi sünsch öppe het: Rätsche, isch ihm gar nid cho. Es het lieber nid Uskunft gä, warum der Peter so wüeschti Wort i d’Fêten yne bängglet heigi. Ehrlecherwys hätti’s müesse zuegä, daß er i syr Achtung no gstigen isch. Ja, es wär e wahri Bewunderung druus worde, wenn nid äs sälber sech so hätti müesse schäme. Öppis i sym junge Härz het eigetlech der Ruehm, Beschützerin vo däm arme Tschauteli z’sy, für ds Lotti reklamiert, und daß ihm jitz der Gutschner das vorewäg gno het und de no z’mitts i der Fête, vor allne Fründinne, das het’s schuderhaft gheglet. Es het bis 51 jitze geng no im Chopf gha, bi gueter Glägeheit dem Peter gä z’verstah, daß äs ihm de synerzyt ds Bouquet i d’Stube gstellt heigi. Jitz hätti’s das nümmen über sech bracht. Ne Zytlang het es ihm bi jedem Zsämeträffen i Hof und Garten es Möuggerli gmacht. Und wenn der Wyme di bösglänzige Chrälli gseh het, het er allimal dänkt: Wart nume, du Chrottli, dir will i d’Übersüünigi scho abgwöhne.

Ds Lotti het di Überlägeheit gspürt und se welle wettschla mit pucktem Tue. «Peter! Söllet zum Herr Houpme cho! — Peter, aspanne! — Peter, ganget i Lindehof!» — Und der Peter Wyme het nume mit de Mulegge Bscheid gä und mit den Ouge g’antwortet: «Ja ja, nume nid gsprängt.» Wenn das z’dütlech worden isch, isch ds Lotti blybe stah, so: Wird’s bald? oder het gar gstampfet mit syne Garteschüehli und Blitzli gschosse; aber es het nie meh use glöökt us ihm als öppen es: «I chume.» Und de het’s nüt meh chönne mache. Di schönschti Glägeheit, ne z’kujoniere, het ds Lotti albe gha, wenn der Peter ’s het müesse zu de Lätzgen i d’Stadt füehre, emel wenn d’Mama nid mitgfahren isch; aber o dert isch es nid gar wyt cho, vowäge der Peter het geng en Usred gwüßt. Wägem Roß het me müesse warten oder pressiere, wägem Roß hiedüre müessen und dert nid chönne dürefahre. Und de isch o d’Jumpfer Carlotta am Bärg gsi.

Nah-ti-nah het sech der Peter Wyme wider z’Bärn ygläbt. I dene zwänzg Jahre, wo-n-er nie meh länger als e Tag oder zwee hie gsi isch, het sech nid so grüüslech vil veränderet gha. Numen under de Lüten isch mängs anders worde. Ihreren es Dotzen öppe, wo-n-er guet het gkennt gha, sy nümme da gsi, anderi hei ghüratet und derfür gsorget, daß me neue Gsichter begägnet. Aber 52 Wäg und Stäg und di alt gwanete Hüser sy no gsi wi Anno dennzumal, so daß di Herrschafte vo doben und dunde gwöhnlech nume hei bruuche z’säge, zu wäm, und hei chönne druuf zelle, daß si uf em chürzischte Wäg a ihres Zil chöme. Ei Tag het’s gheiße, me welli de morn zur Gra’mama. Es wäri gar nid nötig gsi, dem Peter z’säge, me möchti zur Frou Majöri Doxat ga Gümlige, i ds chlyne Schlößli. «Wüsset Dr, Peter, der Mälchebüehlwäg uus und i d’Luzärnstraß.» — «Zur Gra’mama» hätti ds Lotti nume bruuche z’säge, und er hätti alles gwüßt. Der Frou Henriette ihri Mama het ja nümme gläbt. Also het’s nume no ei Gra’mama gä: dem Major Doxat sy Witwe! Me hätti o chönne säge: zur Mandörle, und er hätti Bscheid gwüßt, no vo Neapel här. Wohär dä Übername? Di einte hei welle ha, es heig öppis mit mene Heiligeschyn z’tüe, mit nere mandorla. Verdienet hätti si eine, aber nid nötig gha. Di andere, wo bhouptet hei, es chömi vo ihrne schöne Toufnäme här, Armanda Dorothea, sy allwäg der Wahrheit neecher cho. Scho für das Muschter von ere Bärner Gra’mama wär der Peter gfahre, wohi me wetti; aber es het ne no öppis anders azoge: der Mandörlen ihres Chammermeitli, ds Caroline Höubi, di einzigi Pärson i der bärnische Meitliwält, wo dem Wyme sys volle Vertroue gnosse het. Es isch o gar guet gsi für das arme Nääri-Tschauteli und het chönne — schwyge. Äs isch es o gsi, wo dem Peter zu sym jitzige Platz verhulfe het, ungärn zwar — es het absolut nid welle begryffe, warum er nid z’La Sarraz well blybe — aber, wo-n-es gseh het, daß er absoluti ga Bärn wott, het’s ihm du der Wäg gmacht.

So isch me du also i das Gümligen usen und het d’Gra’mama under em pente-à-l’air vor em Huus gfunde, es 53 ehnder brings, graziöses Froueli i mene blaugraue Syderock mit mene Collerettli, wo bis a d’Ellböge gangen isch, drüber es Shäwli, uf em Shäwli e Rüschechragen und dadruffe, um e dünne Hals, no nes sydigs Foulard, Saches gnue; aber das alles het se nid etstellt. Us em alte, chly chly chuzenartige Gsicht hei es paar prächtigi bruuni Ouge glachet, und o um Muul und Nasen umen isch geng öppis zum Lachen ufgleit gsi. E schöni Spitzehube het es paar Strängli wyßes wälligs Haar la vüregüggele. D’Frou Majöri het sech usfüehrlech la erzelle, wi me zu Gutschner, Roß und Wage cho sygi, und — wahrhaftig! — si het sech no a d’Exischtänz vom alte Wachtmeischter Wyme möge bsinne. — «Ja myn Troscht, äbe, dä Wyme...!» D’Gra’mama het ganz läbigi Öugli, wo si das seit; aber si chräbelet mit der beinige Nadlen i de Schläfebüggeli und schwygt. — «Und du heigisch e Fête gha, Carlotta? Erzell mer e chly, was heit dr agstellt?» — Und zum Suhn seit si: «Was han i ghört, der Herr vo Mannebärg well Wasser i d’Gandegg abe leite, vom Ferrebärg här? Das wird öppis choschte!» Und zur Schwigertochter: «Was mache si im Lindehof obe? Het der Armand geng no im Sinn Züghuusverwalter z’wärde?» — So het si nes jedes gmacht z’reden und mit mene «es dunkt mi nöue...» ihri Meinung zum Beschte gä.

Vor em Ässe het me ds Lotti gschickt ga d’Guldfisch im Weier uf der Terrasse luege, und underdesse het d’Frou Doxat zu ihrem Suhn gseit: «Ja und jitz das Arrangement mit dene Rhagor? Es dunkt mi e chly risquiert. Und de dä Wyme... Isch er nid e chly aventurier worde? Heit emel de Sorg! I weiß nid... Und de das Chind, wi geit de das mit däm? Lat me’s bi der Frou 54 Hase? — Hoffetlech het ds Carlotta no nüt dervo gmerkt.»

Der Herr Houpme het einschtwyle nume grad uf das Letschte g’antwortet: «Gseit het men ihm jedefalls no nüt, aber i frage mi mängisch, ob es nid sünsch öppis i d’Nasen übercho het. Es dunkt mi nöue, es sygi i de letschte Tagen anders gäge ds Nääri, nümme so natürlech wi früecher.»

«Eh, gäbet doch emel de rächt Achtung, gäll!» seit d’Gra’mama. «Es dunkt mi geng, wi länger d’Chinder nid wüsse, daß es settig Sache git, um so besser.»

Über sys Arrangement mit dem Lindehof het der Herr Doxat nid vil welle säge. Me müessi halt jitz luege, isch ungfähr alles gsi.

Da isch de ds Caroline mit Bhöre wyter cho als sy Herrin, wo-n-es am Namittag vo mene stillen Ougeblick profitiert het, für der Peter i d’Glettistube z’rüefe.

«Säg mer jitz nume no», het’s agfange, «warum du um kei Lieb meh hesch wellen i däm La Sarraz blybe, wo du doch dert eso wohl gsi bisch. Si hätte di ja bhalte.»

«Allwäg hätte si. Aber du rüehrsch grad a ds Rächte, wenn d’ seisch: um kei Lieb meh. Eigetlech han i gmeint, i well das ganz für mi bhalte. Aber mira, dir chan i’s ja säge, und am Änd schadt’s nüt, wenn emel no öpper ussert mir weiß, wi das cho isch.»

«He äbe...» Dem Peter blybt alles im Hals stecke. Er verwirft d’Armen und louft i der Stuben ume, wi wenn er es Loch suechti für use, und sy doch Fänschter und Türe gnue da gsi. 55 «Chumm, sitz da u säg mer.»

«Also mynetwäge.» Er lat sech zuechen und sitzt am Glettitisch uf ne Bank. No weiß er nid rächt, wo afa und wünscht mit der Hand uf em fluumigen Überzug vom Tisch ume. Ändlech findt er e Rank: «Bischt o scho dinne gsi, z’La Sarraz?»

«He nu, da isch doch i däm Spitz nide, we me vom Schloß i d’Straß abe geit, es bravs Huus mit ere Gäälgießer-Wärchstatt. Amene Roulier ghört’s. Er wär fei chly e Ma. Er het zwo Töchtere. Eini isch uf Orbe übere verhüratet, u di jüngeri äbe no daheime, gar donners en achehrigi u de no hübsch derzue, emel mir gfiel si u weisch, so cossue. Nid daß si öppen alässig wär, das de grad gar nid — das sy ja d’Waadtländeren überhouts nid juscht; weder i ha de no bald einisch gmerkt, daß i dert nid lätz achäm. Si het sech nöue geng öppis gwüßt z’tue. Ds Rouliers hei grad under der Schloßmuure zuechen es paar Gartebett und es Pöseli Räbe, so i mene verlorenen Egge. Und so gwüß, daß i uf der Tärrasse der Chehr dert vordüre gno ha mit dem Grienräche, so het das Chrottli öppis gha z’grättelen i ds Vatters Gärtli. I der Erschti han i albe no dänkt: chrau du nume! Wenn i de eini ha mueß, so luegen i de scho. Weder wi’s de geit, me het öppe hie und da öppis mitenand gha über d’Muur y, öppe vom Wätter. I ha mer nüt druus gmacht. Aber wo mer du ygwinteret gsi sy u ’s uf der Tärrasse nüt meh het gä z’sueche, han i bigoscht gmerkt, daß si mer fählt. Grad Längizyti han i mängisch gha na ’re, und um ds Neujahr um hei mer emel du afen eis tanzet mitenand im ‹Soleil› unde. Und im Ustage het du das Scharmütziere 56 wider agfangen a der Muur vorne, so bald es öppis a de Räbe het z’tüe gä.

Ja nu, das wär alls no nüt gsi. Begryf, mit dem Alte han i’s nid welle verschütte, mit dem General. Er isch drum de no chly e chutzelige dadüre. Aber was im Ustage nid het möge g’wärde, het du der Heuet nachegmacht. Der Lächeme vom Schloß het im töife Bode, grad under der Flueh zueche, wo ds Schloß druffe steit, e großi Wässermatte. U we’s de albe nachen isch, für dert ga z’heuen u yz’tue, so chunt de alls, was z’ringum am Schloß zueche wohnt, cho hälfe. Der Herr wott das eso ha, und am Abe git’s de under de Linden im Hof e Heuete. Das isch albe fei e chly luschtig gange. He nu, jitz han i emel du färn o ghulfe dert nide, wi all Jahr, u Ginetti isch o derby gsi. Es het nachegrächet mit dene Meitschenen u d’Wälmli zsämegstoße, und i ha ghulfen ufe gä. Da isch men öppe mängisch enandere chly i ds Gheeg cho, we si zaagget hei mit Zsämestoße — du weisch ja, wi’s geit. U da het’s es emel du welle, daß mir zwöi geng grad anenandere cho sy. ’s isch heiß gsi wi ne gheizti Höll — item, wo si mit dem Fueder abfahren u di andere mit Gablen u Räche stütze, sy mir zwöi vürig gsi u zrück blibe. I weiß nid, wi’s cho isch, aber wo-n-äs mi so gschouet mit heißen Öuglene, u süsch niemer derwyl het umz’luege, erwütschen i’s an en Arvel u brönnen ihm eis uuf.»

«Ja nu, i säge der’s jitz grad alls, wi’s gangen isch. Es het mer eis zwickt, aber i ha ja wohl gmerkt, daß ihm das Müntschi nid so leid gsi isch. Item, am Abe hei mer du nes paar gha mitenand im Corps de Gardes. — A der Heueten und im Läset het me geng dert inne dörfe tanze. 57 — Wyters isch nüt gange. Aber ds morndrisch het mi der Alt i sys Cabinet befole. Er het mit Schyn vo der Tärrassen uus dem Heuet uf der töife Matte zuegluegt gha. ‹Dis donc, Pierre›, macht er, ‹cette Ginette Roulier, elle serait bien une femme pour toi. Si cela te convient, on pourrait l’arranger, mais gare à toi! Si tu te permets des choses inconvenables, je te mettrai à la porte.› Es isch du usecho, daß er scho lang es Oug uf is gha het. Ja du myn Gott, es wunderet mi nüt, es sy Fänschter gnue am Schloß. Item, i han ihm emel du versproche, er söll ekei Verdruß ha mit mer. Aber daß grad är gseit het: ‹ce serait une femme pour toi›, das het mi nid übel i d’Sätz bracht. I ha ne du no gfragt, wi de das wär, öb i by-n-ihm dörfti blybe, wenn i hürateti. Und är seit no ja, emel wenn i die nähmti, wohl. — Jitz chasch rächne. Wenn d’öpper z’grächtem gärn hesch, aber dir chömet geng nid zunenand, wil e Bach derzwüschen isch, u jitz leit der undereinischt öpper es Ladli zwäg... Zerscht bin i schier eso überno gsi vor Freud. Aber, wo-n-i mer du ha afa überlege, wi-n-i di Sach well agattige, chunnt mer du erscht z’Sinn, wi breit der Bach isch. I hätti dem Herr nüt sölle gha säge. Mir hei gwüß grad chuum mitenand gredt gha, so het’s mi düecht, si gseje mer’s alli a, u alls, was gluegt het, het gstoßen a mer. Weder äbe... üserein arme Tüüfel sött sech nid ybilde, me well eim z’Bescht. Zerscht het’s no Gattig gmacht, es well alls wi dür en Anke. Wenn halt eis verliebt isch, so schlückt’s mängs. Aber juscht drum han i dänkt, es müeß mer nid d’Chatz im Sack choufen u han ihm’s alls gseit, grad sufer alls. Jitz, wo-n-ig ihm du säge, i heig es Toubstumms, u das müeßt’s halt mit i d’Hushaltig näh, i tät’s nid anders, da han i grad gmerkt, daß es e Chlupf het. I weiß ja nid, 58 villicht, we’s allei gsi wär, hätt’s es no uf sech gno; aber lue, Lina, d’Lüt — d’Lüt! — Was du alls no gredt worden isch, hindenume, das weiß der lieb Gott. Es isch nümme lang gange, so han i der Bricht gha, es sygi allwäg gschyder, mer löje’s la sy, es wüssi nid, öb es di nötigi Liebi ufbrächt, für so nes Toubstumms von eren andere. I gloube geng, me het ihm das agä. Wär, weiß i nid. — So isch jitz also di Gschicht. U jitz wirsch wohl o begryffe, warum i nümme ha welle dinne blybe, so Huus a Huus mit dere, wo mi hätti chönnen uselüpfe.»

Ds Caroline het schuderhaft ärschtig glismet, d’Lippe zsämegchlemmt und e chly der Chopf gschüttlet, währed der Peter ihns mit stränge, gwunderige Blicke betrachtet het.

«Nei», seit ds Caroline, «das wett i nid säge, i begryffe’s jitz. Aber es macht mer schier e Chummer. Wenn i gwüßt hätti, wi’s gmeint isch, daß du de da zweene Herre söllisch Chnächt sy...»

«Es geit zum Räschte, was i Kurligs erläbe mueß; aber weisch, es lächeret mi de no schier. Zwee Herre, zwo Herrschafte, villicht sy’s ihreren es halbs Dotze; aber we me vo naachem luegt a settigen Orte, isch es de doch geng numen eis, wo regiert, ds Sterchschte, für nid z’säge: das, wo der hertischt Grind het. Me mueß nume d’Ougen offe ha, bis me weiß, weles. Dernah het me sech zu däm. Wäm me ghorsamet, dä ma bald alli andere.»

Ds Caroline byßt wider di dünne Lippe zsämen und 59 lismet, lismet, lismet. Und wo’s geng nüt wott säge, luegt du o der Peter vor sech aben und studiert under e Tisch. Ändlech seit er: «Öppis rächt hesch scho. ’s cha sy, i ma’s de nid erlyden uf d’Lengi...»

Jitz rückt ds Caroline-n-use mit syne gheime Schetz: «Du nid, Peter, aber Eine für di.»

Da luegt er uuf. Mhm, dänkt er, wott’s da use? Jitz lat’s der Predikant ab. Aber du erwütschisch Petere nid mit däm, Lineli! Er schwygt und hänkt beidi Ohre zum Fänschter uus. Ds Caroline merkt’s wohl und dänkt: channsch lang, du ghörsch mi doch; aber gib nume no chly von der. Und er git vo sech, aber nid gäge ds Caroline. Mit sich sälber redt er, ohni z’wüsse, daß er’s lut seit: «Warum o, warum mueß grad i dadüre? Warum mueß eso eine ganz allei z’mitts under dene, wo nüt als Freud hei am Läbe, wi ne rüdige Hund under em Bank ligen und überchunnt vo de besser Gstrählte nüt als d’Schuehnegel z’gseh? Han i mi sälber uf d’Wält gstellt? — Het mi öpper gfragt, öb ig i dä Chittel well schlüüffe? Warum ha grad ig i dä Dräcksack yne müesse? — — — ’s isch wahr, i ha mer sälber du no derzue ybrochet, grad ds Böschte; aber cha öppen eine sys Bluet usläse? Das überchunnt me mit uf d’Reis, u dernah, wenn’s halt so düre wott, so wott’s nid dert düre, u da ma kei Herrgott u kei Tüüfel nüt dergägen usrichte.»

Jitz luegt ds Caroline-n-uuf: «Hesch nid vori sälber gseit: ‹Wäm me ghorsamet, dä wird Meischter?› Ja ja, Peter, du hesch ganz rächt, es heißt i der Schrift: ‹Niemand sage, wenn er versuecht wird, daß er von Gott versuecht wärde.›» Und wo der Peter uwirsch sytligen uf e Bank abe luegt, leit ds Caroline d’Lismeten ab und dopplet uf e weiche Glettitisch: «Sondern ein jeglicher 60 wird versuecht, wenn är von seiner eigene Luscht gereizet und gelocket wird. Darnach, wenn die Luscht epfange hat, gebiert sie die Sünde; die Sünde aber, wenn sie volländet ischt, gebiert sie den Tod.»

«I cha scho ufhöre, i sieg der lieber öppis anders. Aber wäge däm steit’s glych da, me chunnt nid drum ume, wil’s wahr isch.»

Der Peter bhet’s nümme. Er steit uuf und geit mit schwäre Tritten uuf und ab. Es dunkt ds Caroline, er luegi geng fyschterer dry. Undereinisch blybt er stah, hert vor ihm, luegt zum Fänschter uus i d’Böum und seit: «Es chönnti halt de undereinisch z’vil sy für mi. I stande nid derfür, daß i de nid doch einisch mache, was mi scho so mängisch acho isch... Nei nei, Nääri, i la di nid allei dahinde. Du sott nid allei derdür müesse, so nes arms Tröpfli... Du hesch’s ja no böser — u du bisch nid so blöds, wi si meine. Du gspürsch es o. — Nid hütt u nid morn. — Aber wenn’s halt einisch z’vil isch, so isch es z’vil, u de isch de d’Aare groß gnue für üs beidi.»

Jitz gspürt der Peter uf sym Arm e lindi, aber feschti Hand. Zwee luteri Ougestärne luege zue-n-ihm uuf, und die Stimm, wo-n-er nid begährt z’ghören und wo-n-ihm doch i d’Seel yne redt, seit ganz zueversichtlech: «Peter, das machsch du nid!»

Lang luegt er uf e Tisch abe, ohni Lut z’gä; aber wo-n-er di Ouge geng a sech gspürt, mueß er doch dry luege, und du seit er: «Nei, i mache’s nid, i weiß wohl, daß i nid cha.» Bi mene Haar hätt er no derzue ta: «I chönnti nümme, sitdäm mi z’sälbisch der lieb Gott agluegt het.» 61 Aber er bhaltet’s für sich und dänkt: das bruuchsch du nid z’wüsse, jitz no nid, sünsch meinsch am Änd no...

I däm Ougeblick lütet es Glöggli. Ds Caroline schnellt uuf: «Si wei dänk fahre.»

Es isch o so gmeint gsi. Nid lang druuf het d’Frou Majöri ihri Gescht i Hof begleitet. «Jitz mueß i ne doch no cho luege, eue cocher», seit si zue ne. Und under der Hustüre blybt si stah und gschouet der Peter, wo no na der alte Manier uf em Bock sitzt, Blick graduus wi a der Paraden, und d’Geisle vor em Gsicht presäntiert. Es chunnt e Heiteri i ds Gsicht vo der Gra’mama. Wohl wohl, dänkt si, das isch no eine vo üsnen alte Grenadier, der Tuusig wohl. Ja ja, das sy no Zyte gsi. Und si mueß emel o luegen und seit ganz hübscheli zu sich sälber: «C’est bien lui, c’est bien lui... ah, qu’il était charmant ce pauvre Charles!» Und wo si di gwunderige Blicke vo ihrem Suhn merkt, chunnt si wi us wyter Vergangeheit wider zue sech und lachet ne-n-a: «Monte, mon cher Alfrede, monte seulement, tu n’as pas besoin de savoir ces tristes choses. Au revoir! Chömet emel de rächt bald ume!»

Inhalt

II