Johann Hinrich Fehrs: Maren

Anzeige. Gutenberg Edition 16. Alle Werke aus dem Projekt Gutenberg-DE. Mit zusätzlichen E-Books. Eine einmalige Bibliothek. +++ Information und Bestellung in unserem Shop +++

KAPITTEL VEERUNDÖRTIG

In de Nacht steeg en Wolkenbank höger, de sik al an 'n Abend in Westen wiest harr; de ganze Heben betrock sik, an dat waar bargendüster. Denn fung 't an to drüppeln, un as de Morgen keem, leeg allens in en grauen Daak, en eentöligen Drisselregen sung sien dre Leder, de he ümmer sungen hett, so lang de Welt steit: von de lange Wiel, un von de Geschicht, de ümmer von vörn wedder anfangt, un von dat Elend, dat gar keen Enn hett – Leder, wobi de een wrantig un balstürig warrt, de anner mööd un slaprig, de drüdde trurig to 'n Starben. An so 'n Dag is sach Arbeit dat allerbeste aver buten weer ni to duren un in Huus un Stall ni veel to doon. De Kö weren op de Weid, Peer un Swien bald fodert, wat dar nableev, luter Pussel- un Puulkraam, wo de Lüüd bi rümstaat un op Doorheit stüürt.

Paul weer verdreetlich un klaag Maren wat vör, de sik na Middag mit Doortjn Holm in de Sommerstuuv sett harr. Se wüß denn ok Raat; bald weer he mit en paar Knechten op 'n Böön un meet Koorn in Säck. So kreeg he dar Platz för de nie Aarn, un dat Koorn stunn praat wenn mal en goden Pries baden waar.

För Maren weer in de Veranda en komodig Lager maakt op Paul sien lang Sofa, de dar rinsett weer; se fööl sik in de letzten Weken heel kröpelig un flau un müß veel liggen.

»Man kann doch allens wennt warrn! Fröer harr ik 't nich utholen, wenn so mit mi rümpäppelt waarn weer – schallst Dank hebben, Doortjn, so ligg ik as en Prinzeß in de Dei!« Maren strakel mal över de krükelige Hand, de eer eben noch en Küssen in den Rüch schaben harr. »Nu maak noch de Döör na 'n Gaarn wiet apen.«

»Garnich – worüm? So 'n Drisseln un Drusen un dartwischen dat Knappern, wenn de swaren Droppens von Blatt to Blatt fallt, dat höör ik geern, dar lett sik prächtig bi simeleren; verdreetlich is mi blot, dat man ni wiet seen kann. Aver wi sünd jo in Huus un wüllt garnich överall kiken.«

Doortjn stunn en Ogenblick in de Döör. Büsch un Bööm rögen sik nich, eer gröne Mantel hung swaar dal; de Fledderesch blang de Poort nüül noch deper in 'n Gaarn rin, un de duuknackte Wichelboom leet, as wenn he sik ganz dalbücken wull in den Beek. Op 'n mal leep en Schudder dörch de Boompöll, achterna en Ruscheln un Klatschen von den Droppenfall, un denn wedder dat eentalige Drisseln un Drusen.

»Komm, Doortjn, sett Di den Löönstool an mien Lager! So 'n Weder maakt Di ümmer trurig, seest Du mal.«

»Is ok so. Aver vondaag lettst Du mi garni darto kamen. Mi dünkt, Du süst ganz anners ut 'e Ogen – geit Di dat beter?« Se rück mal an de Hoornbrill un seeg eer fründlich an.

»Heff siet den grulichen Droom harde Arbeit daan, Moder Holm; dar is 't keen Wunner, dat ik Di snaaksch un sunnerbar vorkamen bün. De Saak is överstaan, un nu will ik Di vertellen, wat mi maandenlang so in Arbeit sett hett, Di bün ik 't schüllig. Weetst noch? Du kunnst Di ni darin finnen, dat ik Paul blot üm sien Geld heiraat harr, ja Du waarst dull, as ik dat graadut seggen dee. Minen Droom kennst Du, so weetst Du nu, worüm ik dat in Grunn daan heft, un dochen is Dien Menung, Abel harr recht, dat weer en Sünn...«

»Vergitt Dien Woort nich, Maren – Du sprickst ümmer von Abel. Laat Abel doch raun! Dat weren jo doch all Dien egen Gedanken!«

Maren lach. »Ja ja, ganz recht, aver wenn ik düsse Gedanken wedder denk, denn steit noch ümmer ool Abel vör mi un sprickt mi darmit an, se hebbt Abel eer Gestalt antrocken. Un darüm laat dat so, wenn Du mi man versteist, Doortjn! – Ik heff mi na de gruliche Nacht noch lang rümslaan mit Abel, nu bün ik op 't reine, bün wedder Herr in mien Huus, Abel hett to Hauptsaak den Prozeß verlaren. Wunnen harr se, wenn ik dat würklich daan harr üm Geld un üm ut Tyge sien povere Weertschaft ruttokamen. Abel dach in eer jung Jaren an sik un eer egen Glück, ik dach an en annern un an sien Kinner – wokeen hett dar höger grepen? Hier seggt, wat Ji wüllt, ik sta op mien Stück. Aver denn hett se mi vörsmeten, dat ik mi al mal verköfft harr. Dat Woort hett mi drapen. Ik wull wat gellen in de Welt, wull hooch rut un harr an leevsten na Graaf un Baroon langt. So lee sik bald en fine Asch över de junge Leev, un de Stolt graav dat Graff, wo ik minen schöönsten Droom rinleggen dee. En grulich Wark! Ik heff Stunnen hatt, wo ik mi wunden heff as en Worm, aver de Stolt kreeg de Babenhand. Hier liggt en groot Unrecht. Den Stolt opropen, dat he en reine schöne Leev krüspeln deit, is gewiß en Sünn gegen sik sülben un gegen en annern, den man dat Hart verköölt vellicht för 't ganze Leben. In de Dagen heff ik mi noch meer as fröer anklammert an minen Broder Tyge, de glöben müß, ik dee dat all üm em, wat man half waar weer. Achterna heff ik mi ganz in sinen Deenst stellt, un dat hett mi ni verdraten, ja, ik heff toletzt den Freden darin funnen.«

»O, mien Dochter, is 't waar?« reep Doortjn mit Tranen in de Ogen. »Denn kommt ok de Lust wedder, to leben!«

Maren nück. »Abel hett mi noch en Drüddes seggt, un darmit dreep se minen Stolt merrn in de Hartkuul: ik weer keen Boysen meer, ik höör nu ganz to de Strucken. So klaar dat is, ik heff mi mit Hand un Foot dargegen weert un bin minen Broder Tyge en Tietlang bina fremd waarn, as he in en Breef datsülvige andüden dee. Dat is nu all vörbi, de Stolt is dwungen un mutt sik kuschen. Ik bün Maren Struck un will nu mal versöken, wat sik ut de maken lett.«

Doortjn lach. »Mi dünkt, dat hest al daan, un wat Madam Struck utricht hett, darmit kannst tofreden ween.«

»Still, Doortjn, ik fööl mi recht lütt un stackelig. Aver wenn Abel seggt, dat Tyge woll geern mien Geld nimmt, sünst aver sien Swester achter sik smiten deit, so is dat ni waar, so minn is mien Broder doch nich! Tyge is in Riekdoom gebaren un ganz nich op Noot un Geldsorg tosneden. Un dochen hett he mi un Paul nich üm Geld anspraken, as he seeg, dat de Kriegsnoot sien Schipp seker op 'n Strand driben waar; de Hölp, de wi em bröchen, hebbt wi em bina opdwungen. Ok is 't ni waar, dat he dat Unrecht an Maria mi alleen oppacken deit, he hett sien goot Deel darvon namen un swaar daran dragen. De Grull twischen uns keem eerst mit Sterlau, un dat kann ik nu verstaan. Ik heff domals en leeg un en gefeerlich Spill dreben mit mien Broderkind, un Di un Abel bün ik von Harten dankbar, dat Ji dar stoppt un in Schööt ropen hebbt. Dat all heff ik vör 'n acht Daag minen Broder bicht, nix versteken. Dat hett mi goot daan un Tyge sach ok, denn he hett mi güstern en Breef schickt, de mi seggt, wona ik lengt heff all de langen Weken. De Schadden twischen uns is ganz weg, ik heff minen goden Broder wedder an mien Siet, för den ik egentlich leevt heff in de letzten twintig Jaar. Sü, mien lütt gode Moder, nu weetst Du, worüm ik anners ut de Ogen see as güstern un eergüstern.«

Buten gung mal wedder en Schudder dörch de Bööm, un en dichten Droppenfall bruus achterher.

Doortjn strakel eer de Hand man ümmerto. »Wo smuck Du büst in Dien Glück! Nu warrst Du ok wedder to Kräften kamen! Ni waar, nu is dat Kind doch willkamen?«

»Nu, Paul Struck is jo egentlich en grotes Kind, wo ik noog mit to stüren heff«, see Maren. »Aver doch, ja, Doortjn, dat Kind warrt goot von mi opnamen, dar heff keen Sorg. Kiek an!« reep se op 'n mal, »wokeen kommt dar anlopen?«

Dörch de Gaarnpoort sprung en lütt kralle Fru un leep mit flinken Foot lang den Stigg na de apen Verandadöör – Trina Suhr, in Haren un op Töffeln, de Kökenschört half opsteken.

»Dar sünd Ji jo, ik dach mi dat! Hest Di doch ni verschrocken, Maren?« reep se bisterig un rein ut de Puust.

»Man kunn 't bina, wenn man Di ansüüt«, grien Maren; »wat hest Du, Trina?«

»Ja, ja, verschreck Di man nich! Ach, Du leve Gott, wat is 't en Schicksal!« Se ween luut in de Schört.

»Uns' Armee is slaan! Allens störrt na Rendsborg to, Soldaten un Börgers mit Fru un Kind! Allens is verlaren!« Trina schreeg dat rut, denn leep se wedder mit Wenen ut Gaarn un Poort.

Maren harr de Ogen wiet apen reten un starr eer na, as fluster eer Glück darvon, dat se eben seen harr.

»De dumme Goos!« schult Doortjn in Sorg üm Maren. »Warrt sach so slimm ni ween, mien Dochter! Komm, komm, legg Di wedder hin! Ik will mi mal umhören un Di ruigen Bescheed bringen.«

»En Stafett von Wrist, – schull sach na Itzho – de reep dat Persepter un den Buurvaagt to in 't Vörbijagen«, see Geschen. »Un all, wat von Kellnhusen dal kommt, weet Grulichs to vertellen.«

»Düssen Middag al. Uns' Soldaten sünd ut Rand un Band un schimpt un schüümt. Graad as de Dän sik ni meer holen kann un trüchhoppen deit, lett Willisen uns' Armee afmarscheren un gifft Befeel, över Sleeswig na Rendsborg to stüren; en Deel schall na Missunn to gaan ween. Dat Pack! Hangen schull man de Keerls!«

»Willisen un sien Sippschaft! Verraden sünd wi, verköfft! Se hebbt sik besteken laten! Nu wunnert man, dat eer egen Lüüd eer ni dootschaten hebbt!«

»Geschen, Geschen!« kümmer Doortjn, »wi weet dar jo alltosamen nix von – wo kannst Du sowat seggen!«

»Laat uns danken, dat wi keen Kinner darmang hebbt!« see Anna lies. »Dar schüllt en Barg Lüüd fullen ween, un wat is nich all to 'n Kröpel schaten!«

Doortjn geev de annern en Wink, so schullen en Ogenblick rutgaan. »Wat hest Du, mien Dochter? Du büst jo rein koolt un beverst an 'n ganzen Liev.«

Ünner de Bööm waar 't al schummerig, de Abend bröch en lisen Wind mit, de na un na starker waar. Noch regen dat dribens weg, un de Heben weer överher grau. De Lüüd, de bi de Naricht von de Slacht op Straat un Buurknüll tosamenlopen weren, harrn sik wedder verkrapen. So lee sik över Dörp un Straat un Feld un Heiloh sachen de Nacht, de grulichste Nacht för 't lütte Land siet de gresige Russentiet. In Huus un Kaat seet de Sorg baben an 'n Disch, se heel in Wandbett un Alkoven de Ogen waak, un in mennich Hüsen kemen Graam un Angst darto üm Söön, Broder oder Brüdigam.

Paul keem in grote Opregung, as he höör, dat gliek »de Fru« ut Kellnhusen haalt warrn schull. He spann sülben mit an, weer aver ni ganz inverstaan, dat Klaas den schönen Korfwagen nemen wull un de beiden Vöß, sien best Spannwark weer em doch to goot in so 'n Slackerweder, meen he. Aver Klaas wull dütmal von de annern stiven Kracken nix weten, de Saak harr Iel, as Anna em seggt harr.

Ok schull he den Dokter mitbringen, schull aver Paul noch nix marken laten. »De Regen is över, aver de Nacht is bargendüster, un düt is de eenzigst Wagen, wo Lüchten anbröcht warrn köönt.«

»Wat maakst Du, Klaas!« schull Paul. »Wenn ik en Paar Peer inspann, denn bruukst dat ni natoseen, dat kann ik noch!«

»Ole Gewoonheit, bün 't so wennt«, see Klaas geruig. »Dat een Licht is to kort, en anner her!« reep he den Peerjung to. Denn lee he sik den Mützenreem ünner 't Kinn un steeg op. »Warrt ümmer brusiger, de Peer kriegt Arbeit op 'n Trüchweg.«

De Wagen sett sik in Gang, eerst sinnig in en Zuckeldraft na Buurnaart, aver as Klaas man eerst achter 't Möölnholt weer, schoot de Wagen vörwarts, as wenn de beiden Vöß em ut de Macht kamen wullen; de Hofen stampen in den matschigen Grund, un de Räder patschen un brusen dörch de Waterpooln, dat de Sprütten den Foormann üm de Oren flogen. De Wind suus un bruus un wööl links un rechts in Boom un Knick, de ganz so leten, as verschraken se sik hart, wenn de Wagenlücht eer mal rasch anblitzen dee. In Kellnhusen keken de Lüüd ut Döör un Finster as de Wagen över den Steendamm rassel, se muchen glöben, dar waar wedder en Unglückspost bröcht. De Heevamm weer to Huus un bald klaar to 'n Opstigen, den Dokter kreeg he ni mit, de weer över Land un waar sach vör Merrnnacht ni wedderkamen, see sien lütt Huusholersch Engel Stolt, de Klaas goot kenn.

»Ja, aver kannst Du mi nich ungefeer seggen, wat Dien Madam feelt? De Dokter weet dat geern vörher.«

»Du ok sach, Engel! Segg em man, ik harr Trina Bollhardt mitnamen, denn weet he Bescheed.«

»Ik ok, Klaas!« lach de Deern. »Wat maakt Cillja? Geit se garni meer to Mark un to Kark? binnst eer doch ni an 'n Aben?«

»Na nu, wat stickt den in de Kroon!« gnurr de Deern un sloog de Döör achter sik to.

Se harrn op 'n Trüchweg den Wind schreeg von Süüdwesten her in 't Gesicht, so weer 't bi dat Susen un Brusen en suur Snacken. Aver Fru Bollhardt harr sik nich ümsünst neffen Klaas op 'n Stool sett, op so 'n langwilige Faarten höör se geern wat Nies.

»Föör doch ni so unklook! Dar warrt een jo angst un bang bi! Wokeen see, dat dat slimm stunn?«

»Anna Rolff. Madam is so wiet rünner, is ut de Kraft, seggt se, un nu de grote Schreck darto!« Klaas leet de Peer en Ogenblick Schritt gaan, se fören graad bi den holten Beek den steilen Barg rop.

Klaas vertell, denn sett he hinto: »Dat sünd gresige Daag! De Krieg fritt dat Jungvolk un sleit nu ok noch de Lüüd dal, de achter de Front den Jammer anseen mööt, un graad de allerbesten!«

»Ja, de Tiden sünd slimm! – Aver wat bi so 'n Gelegenheit de Wiver all seggt, dar mußt ni na hinhören! De sünd all klöker as Dokter un Heevamm. Wenn de recht harrn, storben de meisten Fruuns in 't Wochenbett. Ju Madam mag jo en beetjen flau ween, ik heff eer lang ni seen, aver se hett en Willen un is ni bang – in so 'n Tostand de Hauptsaak. – So föör doch en beetjen langsamer, Klaas! De Wind ritt een jo dat Woort twischen de Teen weg! Wi kaamt frö genog, dat mutt ik doch weten! – Wat maakt Dien Cillja un de Jung?«

Klaas leet würklich de Peer wat langsamer draben. »Warrt all beid snickenfett! De Bengel lach mi güstern al an, denk Di! Hett de lustigen Ogen von minen Grootvader, seggt mien Moder. Darför schall he aver ok noch mal Buur warrn, as sien Öllervader west is!«

»Wullt Du aver hooch rut mit Dinen Jung!« lach de Fru. »Hest ni mal egen Kaat un denkst...«

»Egen Kaat? De is al half klaar un kommt tokum Week ünner Dack. Wi kriegt dat smuckste Huus in Dörp, weetst dat! Mit 'n rodes Panndack un en witten Schosteen, Gaarn vor un achterut.«

»Minsch, mußt Du aver spaart hebben in de letzten tein Jaar! Fröer droogst Du Dalers un Drüddels loos in 'e Tasch«, lach se.

Klaas lach mit. »Liggt wat in de Raaß! Mien Grootvader weer ok en Brascher, is mi seggt waarn. Aver dat is nu anners mit mi, Trina. Uns' Madam hett mi in de Maak hatt un mi en Weg wiest, den ik gaan kann un will. Ik segg Di, de kann een de Seel ümkrempeln!«

»De? Wenn de an Willisen sien Stell staan harr, de harr de Slacht ni verlaren, dar verlaat Di op!« praal Klaas.

»Na, de hett aver ok en Muulwark, dat noch mal dootslaan warm mutt, wenn se al storben is. De Krieg gegen en giftige Wivertung is ok sach de slimmste.«

He sett de Peer wedder in en scharpen Draff, un bald weren se bi de eersten Hüüs in Ilenbeck. De Klock weer al gegen ölben, un dochen seten Meister un Gesell in de Schosterkaat bi de Arbeit, ut de Waanstuuv drööm en mödes Licht, bi Hinnerk Paal un in Huus un Kaat hin un her weer noch allens waak; bi de Brüch stunn en Kluster von Minschen, sach Buurn un Katenlüüd.

»Ach Du!« schull de Fru, »ik hell mennich Galopp mit Di danzt, as Du noch Dien sund Been harrst.«

»Lang her, ja!« Klaas stüür in 't Doorlock un heel na en Ogenblick vör Döör. »Wo süüt hier ut?« froog he Cillja, de al en Wiel op em luurt harr.

»Ni goot! – Dar kommt Paul Struck – snack em wat vör, he steit överall in Wegen«, tuschel se em to. Denn holp se de Heevamm von 'n Wagen, de Paul mit en Gottloff begröten dee.

»Du warrst mi bistaan«, reep he eer to, »dat se ni mit mi so rümjaagt, narms dörf ik kamen!«

»Wenn 't Kind dar is, warrst Du ropen, Paul – hool mi nu nich op!« Darmit gung se mit raschen Foot na baben.

»Dar süst Du! So sünd de Wiver all mit mi! Is en gresigen Tostand! Gung Di dat ok so, Klaas?«

»Dat will ik menen!« reep he. »Ik bister de halve Nacht in Gaarn rüm. Aver as toletzt de Jung anfung to bölken, leep ik ut beide Töffeln, dörch Stickberenbüsch un över Blicken, de ik eben ümgraavt un schöön harkt harr, üm man gau rintokamen. Junge, Junge, dat weer en Fest, as ›de Fru‹ mi den punnigen Bengel in de Hand lee! Mi störrt dat Water ut 'e Ogen, un ik bün doch sünst keen Waschlappen!«

»Ja ja, dat mutt en grote Freud ween!« see Paul mit en Süüfzen, »ja, wenn 't sünst all goot geit.«

»Mutt man eerst de Peer mit Stro afriben, sünd en beetjen natt waarn, warrt ok dörstig ween. Naher köönt wi uns in de hoge Stuuv setten un uns wat von den Dag vertellen.«

»Is ok waar, Klaas, is ok waar! Bliev Du man hier in 'n Stall, ik will eer woll Water un Foder geben.«

As Klaas em man eerst in de Stuuv harr, snack he em bald op sien Bett: denn kreeg he doch wat Rau na den unruigen Dag. He sülben steek sik sinen Brösel an un sett sik an 't apen Finster, üm hören to könen, wenn de Dokter kamen dee. Üm Paul op anner Gedanken to bringen, snack he över de nie Kaat un över de Aarn, de vör Döör stunn, keem aver ni wiet, denn bald fung Paul an to drönen un to snorken, dat Bett harr 't em andaan.

Dat duur ni lang, denn weer Jochen ok dar, he wull hören, wo 't gung un stunn. Klaas kunn em nix seggen, as dat he op 'n Dokter luur.

»Klock is na twölf, un noch sünd bina alle Finstern hell. Wenn düsse Nacht man eerst vörbi is!« stöön Jochen. »Wagen op Wagen jaagt von Itzeho her na Kellnhusen un Wrist to, un Stafetten kaamt von dar. Wat se bringt – sach all Unglück! – Dar kommt de Dokter! Segg em, he schull na 'n Schoster kamen, Mariken hett sach de Angst sterbenskrank maakt.«

»Noch keen Naricht von Niklaas?« Klaas tööv de Antwort nich af, he gung, üm den Dokter intolaten.

Jochen gung slöpig wider. De Heben weer bina reinfeegt von Wolken, so dat man de Steerns seen kunn; se schinen lütter un wider weg, aver se weren doch noch dar! Langsam kropen de Stunnen, de Straat waar stiller, de Lichter in de Hüüs slepen in bet op en paar. Üm Klück dre seeg Jochen en Mäden oder Fru över 'n Buurknüll gaan hin na Detelt Rolff sien Huus un bald wedder trüch kamen. Wokeen dat weer un wat se wull, kreeg he ni klook, se keem to gau weg. Kort darop draav en Rüter ut Detelt sien Doorlock un joog na 'n Segen rut, Jochen waar em ni wies, he weer al röver gaan na 't Möölnholt.

As de Morgen dalsteeg von 'n Heben, weer 't en schöön Weder. De Storm harr sik begeben, en köligen Noordwest sung dörch Büsch un Bööm un drunk de letzten Droppens op, de sik noch versteken harrn. Ümmer noch stunn de Dokterwagen vör Paul sien Döör, de Kutscher harr utspannt un sik in 't Heu smeten to 'n Slapen. Klaas gung üm Klock acht mit de annern Knechten un Deerns rut na 'n Möölnkamp, üm Roggen to mein, so harr he 't mit Paul afspraken. Dat weer noch en beetjen frö, to meien, aver op de hogen Koppeln kunn 't angaan. Se wullen an de Arbeit, Buur un Knecht un Deern, all suchen se en Tröster in de grote Noot; de Buurn muchen ok denken, dat bald de Hannen knapp waarn, Detelt Rolff harr seggt, nu müssen noch Griesköpp un halve Jungs mit in den Krieg.

Paul stunn buten achter de Schüün un hack Busch. Dat weer Jungsarbeit, aver vondaag weer 't em all enerlei. He stunn in Hemdsmaun un in bloten Kopp vör sinen Haublock un hack darop los, so wenn he sik umbringen wull. – As he den Morgen waak waar, verschraak he sik hart, dat de Dokter nu all stunnlang dar west weer un em överall bestörrte Gesichter bemötten. Nu wull he na Maren hin, afsluuts, un as Doortjn un Geschen sik em in den Weg stellen, schoov he eer to Siet un reet mit Gewalt de Waanstubendöör apen un reep luut: »Van Deuvel, bün doch woll noch Herr in mien egen Huus!« Aver in den Ogenblick stunn ok de Dokter vör em, de den Larm höört harr. He wink em aan Woort rut na Deel un gung mit em vör de Döör, dar sprook he man en paar Wöör to em. Wat he see, kunn Anna Bolten, de ut de Köök schuul, ni hören, aver Paul trock de Klöör un harr sik, as wenn an em en Slag op 'n Kopp geben harr; he hopp en Schritt trüch un seeg den Dokter ganz verschraken na, as de wedder ringung un em staan leet. Anna treed rasch an em ran un klaag em, dat dat Brennholt knapp waar, se harr bald nix meer ünner 'n Grapen to steken, ok schull övermorgen backt warrn. Paul verstunn nix un gluup eer an, as wenn se en Spöök weer, aver denn drück se em en Biel in de Hand un trock em achter de Schüün na den Buschbarg. So keem he in Arbeit un ut 'n Wegen, goot för alltosamen.

De Klock sloog acht, negen, se sloog tein, geruig, mit den depen Toon as ümmer. Denn böög de Dokter üm de Schüüneck un gung mit en möden Schritt op em to. Paul leet dat Biel fallen un seeg em mit apen Mund an un wiet opreten Ogen.

»Hier mien Hand un minen Glückwunsch, Herr Struck! Dat Kind is dar un leevt«, see he.

Paul stunn dar, as weer 't en Unglückspost. »Un un mien Fru? mien Maren?« froog he mit Stamern.

»Eer Fru hett de Saak hart mitnamen – nee nee, Mann, hören Se mi doch to Enn!« De Dokter heel em trüch.

»Das tu ich nicht, Herr Struck, denn das ist nicht wahr! Aber wenn Sie nun hineinstürzen und sie erschrecken, dann können Sie nur den Sarg bestellen. Also ruhig!« see he bestimmt. »Nun kommen Sie, das Kind können Sie sehen – ein großer strebiger Junge mit guter Stimme, Sie werden sich freun.«

»Dürfen Sie noch nicht besuchen, doch ich denke, bald. Kommen Sie, kommen Sie!«

Se gungen rin na Paul sien Stuuv, wo Anna Rolff und Geschen den Kinnerwagen rinstellt harrn. De beiden Fruuns begröten em heel fründlich un wünschen em Glück; Anna sloog Gardien un Deek trüch, un dar leeg nu de lütt Prinz, wo he in stillen so lang op hööpt harr. Aver in düssen Ogenblick wull de Freud nich opkamen, as 't schien. Paul schuul den lütten Släper bang un fremd an, so dat Geschen ärgerlich waar. »Na, Paul, Du hest Di as Vader jo snaaksch! Freust Du Di garnich?«

»Dar heff keen Sorg!« see Anna sachtmödig, »is en starken, gesunden Jung.« Se deck em warm wedder to. »Dat Kind blifft nu hier, Paul, wi mööt Di umquarteren. Du mußt en Tietlang röver no Doortjn Holm, Dien Bett is al dar. Wi köönt düsse Stuuv ni missen, un Du mußt Dien Nachtrau hebben.«

Dat weer nu wedder en Saak, de em ganz ni gefull, un de Fruuns harrn sach wedder en lütten Larm mit em kregen, wenn de Dokter ni trüchkamen weer. De seeg na de Klock un see denn: »Gegen Abend kann ich wieder hier sein. Ich bring' eine Amme mit, eine junge gesunde Frau, die kürzlich ihren Kleinen verloren hat – wenn 's glückt, wenn sie will«, sett he hinto. »Muß gut gepflegt werden, damit sie Nahrung hat!«

De Dokter grien un trock de Schuller. »Kinner kost Geld, Herr Struck, – geit nu mal nich anners! – Habe hier ein Rezept, das gleich in Kellinghusen besorgt werden muß. Sie wollen gewiß auch etwas für Ihre Frau tun«, wenn he sik an Paul. »Sie könnten mit mir fahren, in ein bis anderthalb Stunden sind Sie wieder hier.« Denn wink he de beiden Fruuns en Adüüs to un gung na sinen Wagen. Gegen den Dokter kunn Paul nich opkamen, un so schrökel he denn achter em her, rein möör un krank von Gedanken un Sorgen.

»De Mann duurt mi in de Seel, wat is de aan Maren!« Anna stegen de Tranen hooch. »Wat weer 't en gresige Nacht! Un wat warrt noch kamen!«

Anna nück. »Mien Mann is na Steenholt un haalt den Broder – wenn 's man bald kaamt! Wat see de Dokter, Du sprookst mit em?«

»He froog mi, wat Maren so wiet rünner bröcht harr, un as ik em nix seggen kunn, brummel he wat in 'n Bart. Wat ik weten wull, kreeg ik ni to hören – is en Keerl as en tobunn Sack!«

Doortjn keem rin, un as eer de Fruuns fraagwies ansegen, see se: »Gaat na Huus, Kinners, raut en paar Stunnen! Bi Maren blifft eerstmal de Fru', un ik drusel hier en beetjen in 'n Löönstool. Wenn de Dokter wedderkommt, harr ik geern een von Ju hier.«

Nu waar 't still in Huus. De lütt Jung sleep prächtig, ok in de Krankenstuuv weer allens ruig.

Paul keem mit de Lüüd wedder trüch, he harr eer ünnerwegens drapen. Faart un Gang harrn em goot daan, as 't schien; he eet mi de Lüüd in eer Kamer un gung naher wedder an de Arbeit.

Gegen Klock fiev heel de Wagen von Steenholt an Detelt Rolff sien Döör. Tyge bleev man en Ogenblick binnen, denn gung he mit Anna röver na Paul Struck, den se op de Deel drapen deen, he klüter dar en Leenboom torecht, de den Morgen Schaden leden harr. »Ach, dat Du kommst!« see he woll tein mal un leet Tyge sien Hand garni los. He wies em sinen Jung, de noch ümmer sleep in sien warm Nest, denn klaag he em mit natte Ogen, dat Dokter un Fruuns em verbaden harrn, Maren to seen. Tyge höör allens geruig an un sprook em fründlich to.

Mit de Wiel weer de Dokter dar un gung gliek rin na de Krankenstuuv. Dat duur en lange Viertelstunn, eer he wedder rutkamen dee. As Tyge sik mit em bekannt maak, see he: »Op Se hebbt wi luurt, Herr Boysen! De Kranke hett veel von Se spraken, ganz eben noch.«

»Gewiß, Mann«, see de Dokter en beetjen kort, »aver se leng in eer Noot na eren Broder – köönt Se dat ni verstaan? Se weren jo hier un to Stell.« Denn sunn he en Ogenblick. »Wollen 's wagen, es wird ihr gut tun, hoff ich! Aber besonnen und ruhig, Herr Struck! Die Kranke verträgt keinerlei Aufregung.« Darmit weer he wedder rut. Na en paar Minuten keem de Heevamm un wink.

Un denn stunnen de beiden alleen an Maren eer Lauer. De Dokter stüür de Heevamm, de sach wat hören wull, na de Waanstuuv' un maak de Döör sachen to – Maren much em seggt hebben, dat se mit Mann un Broder alleen ween wull.

De beiden Finstern to Westen harr man mit witte Lakens verhungen, to Noorn weer man een, un dat stunn apen. Baben vör 't Bett stunn en lütten Disch mit de Medizin un en Book, dat Doortjn op Maren eer Anwisen al den Morgen harr ut 'n Sekretär halen mußt.

Maren wüß, dat eer Broder kamen waar, al in de Nacht harr Anna eer dat seggt. As se em vör sik seeg, sprung ut de Ogen en Straal, un de Mund vertrock sik, as wenn he lachen wull. De beiden verschraken sik över eer Utseen, besunners Tyge, de eer lang ni vör Ogen hatt harr. Maren weer hollbackig un witt as dat Küssen, wo se op liggen dee, Ogen groot un grundeernst, de Hannen op 'e Deek so small un dörchsichtig mit fine blaue Adern.

Paul harr en Ogenblick en Gefööl, as wenn he sticken schull, vermünner sik aver un reep mit en hesche Stimm: »O Maren, Maren, wo liggst Du hier to! Wo süst Du ut! Du schallst ni starben!« Tyge trock em dal op en Stool, de vör 't Bett stunn. »Bedenk, wat de Dokter see! – Wo is Di tomoot, Swester?«

»So goot, as 't ween kann, Tyge. Ik sta an de Poort – al stunnenlang – goot, dat Ji dar sünd.« Se sprook lies un langsam un stootwies. »Dar dat Book – seet Ju dat an! Wat dar in steit, weet Paul.« Se seeg em an un söch sien Hannen, de se lies drücken dee: »Ni waar, so schallt 't ween?«

»Ja ja, Maren, all wat Du wullt, allens! Aver«, reep he mit Snuckern, »Du schallst wedder sund warrn, wedder sund warrn!«

»Ruig, ruig, Swager!« see Tyge, aver de Hand, de he em op de Schuller lee, bever lies. »Du hest noch meer op 'n Harten, Maren.«

»Wo stei 't mit uns' Land?« froog se mösam, un as se seen much, dat eer Broder tögern dee, sett se hinto: »Volle Waarheit, Tyge! Mi maakt nix meer bang.«

»De Saak is verlaren, wenn nich en Wunner passeert, un dat glööv ik nich«, see he düster. »De Dän warrt uns sach hart mitnemen. Aver koolt is 't överall, besunners baben in Düütschland, un noch steit de Welt, un junge Lüüd waßt wedder ran – wi mööt uns vertrösten op en Dag, de noch mal kamen warrt.«

»So glücklich, as se warrn kann. Sterlau is, as ik Di ok schreben heff, en prächtigen jungen Mann! Dar hett Dien scharp Oog mal wedder dat Beste opgrepen, un Dien Hand...«

Se wink af. »Dat Best hett en Hand von baben daan – en harde Hand un doch so warm!« sett se mit Tuscheln hinto. Se sloot de Ogen, de Bost gung lisen op un dal. En lange Minuut weer 't still in de Kamer. Denn lee se Paul sien Hand in Tyge sien aan Woort, blot de groten Ogen sprungen von düssen to den un sproken eer an.

Paul keek bisterig un angstig op, denn reep he: »Ja, Maren, ja, wi wüllt uns ümmer goot verdregen! Aver aver Du mußt bald wedder beter warrn, Maren!«

Tyge stunnen de Ogen in Dau. »Ik versta Di, mien hartensgode Swester, dat warrt Di noog ween! Düt Huus warrt mi von nu an meer seen as fröer – heff veel versüümt un verschüldt, veel goottomaken!« He strakel eer lisen över 'n Kopp. »Nu slaap man, un recht lang, dat Du wedder to Kräften kommst!« He trock Paul, de noch töger, sachen mit na de Waanstuuv, wo de Dokter an 't Finster stunn un na buten seeg in de schöne Sommerwelt.

He keer sik rasch üm un gung op Paul to. »Nu gaan Se mal röver na Eren lütten Prinz, Herr Struck!« see he fründlich. »De Heevamm is dar un wiest de Fru an, de ik mitbröcht heff. Denn köönt Se den Jung mal naakt seen, mööt doch Eren lütten Stammholer ganz kennen leren!« Darmit schoov he em lisen rut.

Tyge un de Dokter gungen na 'n Gaarn, wo de beiden en lange Wiel bi enanner op de Bank seten ünner den Wichelboom. Anna Rolff, de graad in de Kökendöör stunn, harr eer Verwunnern. De sünst so swiegsame Dokter sprook in een fort, weeg den Kopp, handsloog un wink röver na de Slaapstuv. So harr se em nie seen, dat müß wat Wichtigs ween, wat em so ut 'n Verfaat bröch, müß se denken.

Un so weer 't. De Dokter klaag, dat he veel to laat kamen weer, al vör Maanden harr man em ropen schullt, de Kranke harr en Tietlang ganz ut 't Huus rut müßt, na en netten stillen Oort, wo eer allens, wat eer opregen kunn, wegrüümt weer. He vertell von de lange schreckliche Nacht, de Maren dörchmaakt harr, denn lee he sien Hand op Tyge sien Knee un see: »Ihnen muß ich 's sagen, Herr Boysen, Sie sind stärker als Ihr Schwager. Meine Kunst ist am Rande, ja, ich habe nicht mal in Erfahrung bringen können, was den großen Kräfteverlust verursacht hat, der uns nun so verhängnisvoll wird. Der Puls wird von Stunde zu Stunde schwächer, das Ende ist nach meinem Bedünken sehr nah. Daher führte ich Sie und Ihren Schwager zu der Kranken – zu verderben war nichts mehr. Schon in voriger Nacht habe ich gefürchtet, daß sie mir unter den Händen sterbe; aber Ihr Name, den sie fast ständig auf den Lippen hatte, rief sie immer wieder zurück, und mit einer Energie, die mir noch nicht begegnet ist, zwang der starke Geist den Körper, standzuhalten. – Der Verlust«, sett he na en lütt Besinn hinto, »der Ihnen und diesem Hause widerfährt, ist groß. Aber es hat schon etwas Erhebendes, lieber Herr Boysen, einem solch tüchtigen und tapferen Menschenkind begegnet zu sein im Leben; hat man es gar um sich gehabt und seine Liebe erworben, ist 's ein seltenes Glück, das nachklingt wie ein Glockenton.« – De Dokter gung ilig fort to Dörp an, üm noch en krank Kind to besöken, naher waar he noch mal vörspreken, as he see.

Wieldeß huuk Moder Holm an 't Lager in de Slaapstuuv. De Kranke leeg mit slaten Ogen un röög sik nich, de Hannen foolt op 'e Deek. So leet se, as wenn se doot weer. Doortjn bück sik meermal na eer dal – ja, noch weer dar Leben in, se aten, wenn ok lies un swach. Sleep se? oder weer se al op 'n Weg... Se befööl mal de smalle Hand – de weer ni meer so hitt as vörhin. Schull de Besöök eer goot daan hebben? Waar se sik sund slapen, nu eer Broder Tyge, na den se so lengt harr, mit Paul bi eer west weer, eer trööst un tospraken harr? Dat geev Gott! see de ool frame Mund lies vör sik hin.

Doortjn waag sik ni to rögen, un nix röög sik in de Kamer. Ja doch! En lütt Muus leep över 'n Footborrn, an den Dischfoot bleev se huken, se much en Kroom funnen hebben; as Doortjn den Kopp drei, sprung se weg un witsch achter de Geldkist, de in de Abeneck stunn, todeckt mit en rootbrune Deek. Allerlei Toon keem von buten. Dörch 't apen Finster klung dat dumpe Hamern von en Boomlöper, de an de Arbeit ween much in 'n Appelgaarn, un wiet von 'n Buurknüll her Singen, Lachen und Jachtern ut Kinnermund.

De Stubendöör jank lies in de Angeln, Anna Rolff sleek wedder rin, bück sik mal na de Kranke un schuul fraagwies Doortjn an, de eer towink, denn sett se sik aan Woort.

Denn see de Klock an in de Waanstuuv, un na en Ogenblick klungen söben Sleeg, överut luut, aver langsam, aan Hitten un Hast, un de Toon weer as ümmer geruig, rund un voll.

Bi den letzten Slag sloog Maren de Ogen wiet apen, rich sik half tohööcht un reep luut: »Paul, dat Kind, dat Kind!« Denn sack se trüch in 't Küssen un leet de Hannen op de Deek fallen.

Ganz verschraken weren de beiden Fruuns opsprungen. Mit beverige Hand sloog Doortjn de Deek trüch un söch un fööl – »Du grundgode Gott, müß dat ween?« Anna fung eer op, sünst wer de ool Fru hinslaan.

Na en lütte Wiel wank Paul Struck twischen Tyge Boysen un Anna Rolff över de Deel na de Slaapstuuv, de nu en Dodenkamer waarn weer. Se müssen em half dregen.

En Jaar is in 't Land gaan siet düssen Dag, en ganz lang Jaar. Traag kemen un gungen de Daag; wat se bringen deen, weer to Hauptsaak Unglück un Truer. Bi Missunn un Friedrichstadt versöch de lütt Armee noch mal dat Glück, aver vergeevs, dat weren blot Aarndaag för den Dood, de den Jammer man gröter maken. Un dat grote Rad drei sik langsam wider. Winachten keem un Nijaar, stiller noch as verleden Winter. Denn sloog en Dag de Ogen op, de för ümmer ingraavt is in jedes Holstenhart. Do kemen düütsche Bröder mit Kolben un Kanoon un dwungen dat lütt Land in den olen Klaben. Ganz Düütschland seeg to, de ballte Fuust in de Tasch, de Engelsmann reev sik de Hannen, de Ruß drau noch un flöök, keer sik denn aver af mit en tofreden Smustern, un de Dän lach gräßlich op un sett dat lütt Volk den harden Holtscho in den Nacken. Vele von de jungen Lüüd, de mitstreden harrn vör dat hillige Recht, gungen in Gramm un Truer över 't grote Water, na Amerika un Australien, de annern leen Savel un Montuur ünnen in eer Laad un söchen Troost in de frame Arbeit. De Faan waar versteken un anheegt op en Dag, de kamen müß un kamen waar. So weren de Harten woll daldrückt, aver en still Höpen glöös ünner de Asch un bleev lebennig.

De grote Gottswelt dar buten wüß nix von Noot un Truer un Gramm, de ümgungen in de Minschenharten. Na den bunten Harvst keem as ümmer de Winter in slowitten Mantel un sülvern Kroon, un as dat Fröjaar em utspannt harr, wokern as ümmer Gras un Kruut; Blomen slogen de reinen klaren Ogen op, Swolk, Haadbar un Wewolk trocken in, de Nachtigal sung in selige Andacht, de Wind wööl in 't Halmfeld un weeg bi Lerchenleed un Himmelblau dat Saatkorn groot. All as ümmer. Un nu de Sommer mit sinen ganzen Hoffstaat dar is, blööt un brennt ok wedder de Braambusch twischen Kratt un Kröpelfüürn un op den hogen Voßbarg, so dat dat lett, as harr de Heiloh en Freudenfüür ansteken un lüch in 't wide Land.

Ok Ilenbeck hett von butento ganz sien ool Utseen, ja, dat is noch smucker waarn. Denn achter 'n Hillgenbeck steit nu en Kaat mit Brandmuur, en root Panndack un en witten Schosteen, dat schient un winkt in wide Feern. De aver an den letzten Juli-Sünndag mal lang den Stigg geit achter Paul Struck sinen Gaarn, süüt meer as dat. In un vör de Sommerstuuv huukt un sitt en ganzen Swarm von bekannte Lüüd, to 'n Deel wiet her. Twe hoge Gestalten mit witten Kopp fallt besunners in de Ogen, dat sünd Tyge un sien Broder Arfest, de ok sien lütt Fru mitbrücht hett. Dicht darbi reckt de Buurvaagt Detelt Rolff sien langen Leden un treckt blaue Wolken ut sinen Meerschuum. Neels Kiwitt is bannig bi Woort, un sien Mariken, de gries waarn un en beetjen tosamenkrapen is in dat slimme Jaar, hett eer stille Freud an eren Niklaas – he steit to Siet ünner de Appelbööm un spaaßt mit Geschen Voß eer smuck Anna. De Uniform hett he uttrocken un is al en Tietlang an en groot Kantoor in Hamborg, aver em steit jede Rock goot – is doch en staatschen Jung! An de Döör sitt Klaas Lamack, is aver knapp wedder to kennen. He hett den vossigen Baart staan laten, wiel em dat Raseren langwilig waar, un süüt nu ut as en rugen Ruß, vör den man sik waren mutt. De Lüüd nöömt em den Verwalter von Paul Struck, aver he mutt dat ni hören, sünst warrt he dull. Vondaag is he hellisch opkratzt, sien Cillja hett sach veel an em rümstrigelt. Un nu kiek an! Dar kommt de Fru mit den Kroonprinz, mit den lütten Paul, all de Fruuns in de Veranda kaamt in Oproor. Eerst süüt de lütt Bengel sik verwunnert un half verschreckt üm, denn warrt he sinen Vader wies, de opsprungen is, un nu handsleit he un röppt, »Adjer, Adjer!«, reckt de Arms ut un grippt em in den dichten Haarpoll. »Ja ja, komm man, komm man, mien lütt Stummel!« lacht Paul.

»Ist ja ein reizendes Kind!« röppt de Dokterin un will em so geern op 'n Arm hebben, aver de Jung keert sik snupps af un sleit sien prallen Arms üm Paul sinen Hals.

»Mußt Di nix bi denken, Swigerin, nix bi denken! Bi mi mag he an leevsten ween, lever noch as bi Moder Holm un bi Dien Anna, Detelt. Is 't ni so?« fraagt he in de Sommerstuuv rin. »He grippt ümmer na minen witten Kopp, dat witte Haar mag he so geern liden. Darüm topluust he Di ok ümmer de Prück, Doortjn. Is en Deuvelsjung! Heff ik veel Spaaß an! Hett al veer Teen, kiek!« wiest he de Dokterin stolt.

Üm de Eck von 't Huus kommt noch en Besöök, tögert en Ogenblick un geit denn neger ran.

»Oha!« lach de Buurvaagt, »nu warrt Tiet, dat wi gaat, Anna, dar kommt al de Polizei!«

Jochen grient, un sien Rundgesicht warrt noch bruner. »Goden Dag!« He tickt mal an de Mütz. »Kaam hier woll ganz to wrack, aver ik wull Di seggen, Detelt, dat ik Jörn Terres opgrepen un in Dien Schüün sparrt heff. Praal wedder mit de dänsche Footgaar un harr all de Kinner achter sik – besapen natüürlich.«

»Is goot so, Jochen! – Geist mit lang?« fraagt he Persepter, »Dien Fru is al vörop.« He gifft sien Anna en Wink, de annern kaamt ok to Been.

»O o, Kinners, so loopt doch nich all op 'n mal weg, nich all op 'n mal!« klaagt Paul un stüürt von een to 'n annern. Aver dat versleit nix, se kaamt all un drückt em de Hand un bedankt sik vör den schönen Dag. »Ji blievt doch noch en paar Stunnen, lütt Swigerin, man to, man to!« bedelt he.

Tyge schüddkoppt. »Geit nich, Paul, Klaas spannt al an, wi hebbt noch den widen Weg na Steenholt.«

»Is ok waar, Doortjn, is ok waar! Lüüd! Lüüd!« röppt he, »tokum Jaar an düssen Dag! Ji kaamt doch all wedder – ja? ja?«

»Dat versteit sik!« seggt Persepter, »wenn uns de olen Been denn noch dreegt, sünd wi wedder hier! Düt is en prächtig Flach!«

De meisten gaat üm 't Huus rüm, blot Matties Suhr un sien Trina driselt gemächlich op de lütt Poort to, dat is noch en Schritt neger.

De Boysens gaat na binnen, sach üm sik torechttomaken för de Trüchfaart. Nee, nu kiek an! De lütt Dokterin hangt sik an Paul sinen Arm, snackt un gluddert un deit, un eer Mann staakt mit Smustern achterher. Wat se woll hett? Paul schrachelt luut un röppt eenmal över 't anner: »O Swigerin, is 't waar? is 't waar?«

De Sünn süüt mit en mööd Oog üm de Huuseck un wunnert sik – allens still un verlaten, Appelhoff, Gaarn un Sommerstuuv. De Stööl staat noch dar, kruus dörchenanner, un de Dischen mit de slowitten Deken, de blanken Schötteln un Töllern.

De velen Stööl weren vondaag alltosamen besett. Blot een nich, de dar in de Eck von de Veranda, mit sien deftigen krummen Arms un de blöömten Rüch- un Sittpulster. De bleev lerrig. Dar dörft sik nüms in setten, dat lett Paul ni to, dar is he egen in.

Johann Hinrich Fehrs

Maren

Inhalt

KAPITTEL VEERUNDÖRTIG