Schleswig-Holstein, meerumschlungen!

Anzeige. Gutenberg Edition 16. Alle Werke aus dem Projekt Gutenberg-DE. Mit zusätzlichen E-Books. Eine einmalige Bibliothek. +++ Information und Bestellung in unserem Shop +++

Personen:

Stück spelt in en Dörp, in den Burvagt sin Hus, an'n 24. März 1848. Dat Theater stellt en eenfache Burndönsch dar, mit en Doppel-Döhr, en enkelte Döhr, en Kist, cn lütten Disch, en grötern Disch un Stöhl. Op den Disch en Kömbuddel un 3 lütte Snapsglaser. Annere Saken, de dar noch brukt ward: twee Buddel Win un en linn Geldbüdel mit welke Dalers darin. De Kist na achtern so veel apen, als't nödig deit, vunmegen de frische Luft för den, de in de Kist herinkummt.

Eerste Optritt.

Stina (Se steiht an de Döhr links, als wenn se lurt hett, un geiht forts en beten wider na vorn hin, de linke Hand op de Boß). Ach Gott! – wa mi dat Hart sleit! – Ick kenn min Vadder! – He is nun Harten twars ni slecht, – awers he is forsch un stolz – un hett en stiven Kopp!

Tweete Optritt.

Peter Wa mi't gah'n is? – Frag man ni! – Süh her (He wist den Geldbüdel). So is mi't gahn! – Ick heff min Lohn kregen – all bit Johanni vörut! – föftein blanke Daler! un nu forts all kann ick afgahn! –

Stina (se fat em an beide Hann). Min Ahnung! – – Ach Gott, wat'n Kummer! –

Peter Ja, hier in dit Hus stah ick nu wlll to'n letzen Mal! Adjüs dörf ick di noch seggn, – un denn mutt ick wider! – Min Stina! (He drückt ehr an sick un kützt ehr).

Peter Un dochen weer't möglich! – Min Stina! – Süh, nu hett he mi man blots noch so veel Tid laten, als wi brukt, um uns de Hand to geben un adjüs to seggn, – un den för jümmer, hett he seggt, schull ick em ni wedder öwer de Swell kamen!

Stina Ick weer all bang darför! – Harrst du't man leewer noch garni da'n. Wi harrn ja noch geern en beten länger darmit töbn kunnt!

Peter Ja, wakeen kunn dat ock ah'n! – Is he denn nich ümmer bit nu her rein de Gutmödigkeit sülben gegn mi wesen?! – Hett he ni vun sülben min Lohn um tein Daler höger herup sett, hett he mi ni jümmers lövt?! Weer he ni jümmers so nett un so fründlich gegen mi, un hett he mi ni jümmers behannelt, als wenn ick sin egen Kind weer un nich sin Knecht? Ne, wa kunn ick so en Wendung ock vermoden we'n! –

(De Burvagt kummt ut de Stuv links un blifft an de Döhr stahn, ahn dat Stina un Peter em sehn hebbt).

Stina (Se fat sin Hann un lehnt sick an em). Min Peter, he will uns vunenanner riten!

Drütte Optritt.

Burvagt (blifft bi de Döhr stahn). Ja, dat will he ock! – (Peter un Stina fahrt vunenanner). denn an so'n arm Stackel, de dar nix wider is, als en simpeln Knecht, –

Burvagt (sprickt wider). ward de Burvagt un ock togliek de riktste Bur in't Dörp, sin eenzig Kind und Dochder noch lang ni vergeben!

Stina Vadder, du hest Peter dochen ümmer so lövt, – ock gegen mi! – du hest in de fif Jahr, de he nu all bi uns deent hett, ock nich eenmal en hartes Wort to em seggt! – du büst alltid heel tofreden mit em we'n, wil he di so tru deent un so brav un ehrlich für di strevt hett, un nu sprickst du so?!

Burvagt Ja, dat hett he! – Dat will ick ni bestriden! – Awers darför hett he ock sin Lohn kregn, un dorför ock nix wider als sin Pflicht un Schuldigkeit gegen uns da'n! – Awers nu kümmt he mi so, un langt dar na min eenzig Kind hin, un meent, ick schull em't man geben, – ein, den armen Knecht, – un hett dar dochen nix gegen optowisen, als dat he'n düchtigen Knecht is, un tru un flidig! (to Peter). – Peter, – dat is din Vadder ock all mal wesen, ehr he na den Kömbuddel greep. –

Peter (opgeregt). Burvagt! – Ni wider! – Versünnig He sick ni gegen den Doden! – Em flog dat Schicksal, awers dat weer doch ni sin Schuld! – Un he weer ni stark genog, un harr den Mot ni, dat to dregen! – Un dat weer sin Unglück! – Nu liggt he all lang, wo wi ock noch mal to liggn kamt, deep in de Eer! – Un öwer em, dar maßt de Blomen, vun uns' Herrgott sülben plant un sei't! – Un wi Menschen schüllt ni richten, wi schüllt Nasicht un Mitleid mitenanner hebbn un schüllt vergeten un vergeben! –

Burvagt Dat mag en jeder do'n! – un ick do' dat ock! – Awer en jeder mutt ock weten, wat he deit' – un dat weet ick ock! – Un kort un gut, – min Dochder, de gen ick ni min Knecht, – de schall en Burn heiraden, de dar to ehr paßt un eben so veel hett, als se sülben!

Burvagt Swig! un dar herin! – (Se geiht in de Stuv links un süht sick in't Weggahn noch mal bedrövt na Peter um).

Burvagt Du hest ja all din Lohn kregen! – Ick meen, dat is doch dütlich genog! – Un dar is de Döhr! – Du kannst nu gähn, wohin du wullt!

Peter Na, – – denn – adjüs ock – – Burvagt! –Ick wünsch Em – Gottes Segen! – (He störrt dör de Mitt fort).

Burvagt Dat is mi swar nog wurrn, – lawers dat leet sick ja nich ännern! Sin Moder steiht dartwischen! – Wa wunnerbar dat doch so kamen is! – Sin Moder weer mal en rike Burndochder un ick man en simpeln Knecht. Un als wi uns leev harrn, dar sä ehr Vader to mi! Krig eerst en Hof un denn frie en Buerndochder! – Dat duer ehr wul en beten tu lang, bit ick en Hof harr, – awers kregen heff ick em doch! – Un als ick em denn nu harr, – dar harr se all lang en Burn friet! – Un mit de Jahren gung dat torüg, – un mit de Burnfru ock! – Den Burn kreeg de Köm ünner, un de Sted gung in Konkurs! – Un de Burnfru is lang all en arme Wetfru, de dar nix mehr hett, als ehren Söhn, de dar nu ehr Fründ un Bistand is! – Un wenn he nu vellicht sin Moder dat verteilt, wat ick to em seggt heff, denn kriggt he dat ja ock vellicht vun ehr to weten, worum ick dat seggt heff! – Um Peter deit mi dat leed! – un um min Stina ock! – Awer mit sin Moder, als Stina ehr Swigermudder, kunn ick likers, vunwegen de fröhern Tiden, doch ni gut mehr verkehren! (Dar ward ankloppt). Na, schull dat wedder Peter we'n?' – Kumm herin!

Veerte Optritt.

Burvagt A, so so! – Ick dank ock för de fründliche Nafrag! – wa geih't denn sülben? –

Mars Den Missen hebbt wi nu eben all ut de Kuhl! – Un Mandag fangt wi an tu plögen, – un de Sög hett Farken kregen! –

Jörn Ja, de Sög hett Farken kregen! – Ja! he, he! (to den Burvagt). Un de buntrode Koh hett ock all kalvt! – Ja! –

Burvagt Na, denn nehmt man en beten Platz un sett Ju dal! – Un drinkt man eerst mal en lütten Köm! –

De Burvagt (halt den Kömbuddel un dree Gläser, sett se up den Disch Nr. 5 un schenkt se in un sett sick dal, op den Stohl Nr.10). Dat is man en Kantüffeltöm, awers slecht is he ni! –

Burvagt Na,denn lat uns man mal anstöten! (nimmt sin Glas) Prost denn ock! – (Se stöt an).

Jörn Ja, he, he! – Stina, Vadder! – (He slukt den Köm mit eenmal runner, noch fröher as de annern beiden).

Burvagt (to Mars). Ne, süh mal an! – wa din Jörn dat all versteiht! – He weer ja de eerste, de em ut hett! –

Mars Ja, Nawer, dat will ick di seggn! Vunwegen de lüttje Stina sünd wi ja eben kam'n! –

(Jörn drinkt een na'n annern de Resten ut de Gläs' un fangt ock noch naher an, en Glas mit'n Finger uttoslicken).

Mars Se un Jörn sünd ja so wat liker old! Un hebbt ock bi Persepter tohopen in de Schol gahn, un ock all als Nawerskinner vun lütt' op an jümmers mit enanner spelt! – Un vunwegen dat wi Nawers sünd, Burvagt, un ick en Hof heff, eben so als du, – un unse Koppeln so nett an enanner liggt, – – un denn ock noch, so quanzwis' tom Verglik, du man de eene hest, din Stina, ebn als ick man den een, min Jörn! – Dar hebbt ick un nun Olsche denn dacht un uns dat so utsimuleert, de beiden, de schulln sick man friegn! – Wat würr dat en Hof afgeben un wat för'n glückliches Paar!

Mars Wullt mi wat seggn, Burvagt? – Na, wat denn? – denn segg dat man? wat denn? –

Burvagt. Um twee junge Menschen glücklich to malen, is doch de Rikdom nich allemal de Hauptsak.

Burvagt Ja, du! – Ick meen dat awers anners! – Un ock dat, wat du mi dar eben allns noch mehr seggt hest, vun unse Nawerschap un vun unse Höf, vun din Jörn un min Stina, gifft in so en Sak noch lang ni den Utslag! –

Burvagt Ja! dat meen ick! – Un um twee junge Menschen glücklich tu maken, dar hört vör alln ock doch twee Harten to, de sick leev hebbt un sick verstaht! Un allns mit enanner deelt und dregt, to jeder Tid, – un eben so gut ock dat Slimme, als dat Gude!

Burvagt Ja, dat dei'st du wul nich, un din Jörn wnl eerst recht ni. Wat, Jörn? –

Mars Dat deit ock garni nödig! – He weet för sin Stand ock all mehr als nog! – Ick wull den Deuscher so veel Scholgeld vör em utgeben, als du vör din Stina utgeben hest. – Un wenn he nu ock man halv so veel lehrt hett, als se, – so kummt dat ja ov eens herut, wenn se sick man eerst hebbt, wakeen na de Hochtid de Klökste is vun de beiden, min Jörn oder din Stina.

Burvagt Wenn du dat meenst, magst du darbi bliben! En jeder na sin Will un Mög'! Doch ick heff nu mal en anner Ansicht vun de Sak, – Un wil du di dat nu allns all so nett öwerleggt un utdacht hest, muß du mi ock so ueel Tid laten, dat ick dat ock mal do! – Un vör alln dochen eerst ock mal mit min Stina daröwer snacken do', de vun di un din Jörn sin Absichten ja noch garni mal en Ahnung hett un in düssen Fall doch de eerste Rull mit spelt.

Mars Ja, wenn du dat meenst, Burvagt, denn do' dat man; dat kümmt dochen op eens herut! Din Stina müß ja blind we'n, wenn se dar nich mit inverstahn weer, un min Jörn ni nehmen wull! – Wat? Jörn?

Föfte Optritt.

Knecht (kummt ilig dör de Mitteldöhr). Burvagt! Burvagt! – Dar is en Mann dar buten, de will den Burvagt spreken!

Knecht Ja, dat weet ick ock nich! – He hett'n Kokarr an de Mütz un ock en roden Rand darum! Un seggt, he weer en Bad, un keem vun Rendsborg, un dat weer hel wat Wichtiges, wat he uttorichten harr!

Sößte Optritt.

Bad' Ick kam vun de Regierung! – Vun de provisorische Regierung ut Rendsborg! Wi sünd nu Dütsche! – De Prinz vun Noer mit de Turners un Studenten vun Kiel un mit de Lauenborger Jägers hebbt Rendsborg nahmn un de Dän' darut verdreben! –

Bad' Ne, se sleepen noch! – Dat weer to fröh des Morrns, – de ole Oberst Seiffert hett stick öwerrumpeln laten! –

Bad' He wull sick wehrn un Allarm blasen laten, awers dar weer de Kommandantur all umzingelt un de Wach all besett, un den Hornist harrn se dar Hörn wegnahmn, un den Tambur de Trummel! –

Burvagt Hett He wat Schriftliches uptowisen? – Wo hett He sin Legitimatschon!?

Alle dienstpflichtigen jungen Leute und alle älteren waffenfähigen Männer, die sich ihnen anzuschließen geneigt sind, haben sich so schnell als möglich nach Rendsburg oder Kiel zu begeben und dort in den Magistratsbureaus zu melden. Und alle Beamte, namentlich die Bauernvögte auf dem Lande, sind angewiesen, die Vollstreckung dieses Befehles in aller nur möglichen Weise bereitwillig zu unterstützen.

Burvagt Dat is recht! – Ick bün mit darbi! (Geiht na de Döhr, makt ehr apen un röppt lud). He! Krischan! Hans! Peter! Jochen! – Alle Mannslüd in't Dörp schüllt gau hierher kamen! – (För sick). De Frunslüd kamt ja ut Nischier vun sülben! –

De Bad' Na, adjüs, Burvagt! Hier bün ick mit min Warf ja all to Enn! – Nu besorg He man dat annere, – ick will nu maken, dat ick wider kam! – Adjüs denn ock! (To Mars). Adjüs, Buer!

Burvagt Ne dochen! – wat'n Naricht! – Awers nu will ick dar doch glieks för sorgen, dat dar eerst mal en blau-witt-rode Fahn neiht ward. – Dat mutt de Snider do'n, – Un denn tonösten mutr se na'n Karkentorn herop un ward dar ut de böwerste Luk steken! – Uns' Herr Paster is ja dütsch gesinnt un hett seker nix dargegen. (He geiht dör de Mitt af).

Mars Na, Jörn, wat seggst du nu darto? – – Nu bün ick awers bang, dat dat Krig gifft!

Mars Dat is man en Glück, dat se di op din Plattföt all kasseert hebbt, sunst würrst du gewiß ock noch mit introcken!

Mars Dar haut un stekt un scheet se op'nanner los, dat de Menschen man so hinfallt als de Fleegen!

Mars Dar geiht mi wat dör'n Kopp! – Wenn nu de jungen Lüd all kamt, de dar na Rendsborg wüllt, un sick hier versammeln schüllt, denn kamt se gewiß ock noch to uns un wüllt di ock mit hebbn! –

Mars Awers du schast ni mit! Wi hebbt ja man den Een! – du bliffst bi din Vadder un din Mudder; un kriggst tonösten de Sted' un den Burvagt sin Stina!

Mars Awers, wenn se denn tonösten kamt, un di mithebbn wüllt, wa makt wi dat man blots, dat du denn ni to finn büst?! – Du must di versteken! –

Mars Awers din Mudder, de mutt nix darvun weten, – de kunn sick verplappern! –

Mars Ja, wa makt wi dat man blots, dat du denn narmst ni to finn büst, – ock wenn se na di söken schulln?! Du mußt di eenerwegns versteken, wo se di garni vermoden sünd! – Garnich in uns egen Hus, – Un teen Mensch mutt dat weten, waneem, – hörst du, Jörn, keen Mensch! – Denn kann di ock keen Mensch ni verraden!

Mars Deuscher, Jörn, Jung, wenn dat hier weer, bi'n Burvagt sülben! He will dat Jungvolk ja na Rendsborg bringn, un denn is sin Stina man alleen to Hus! – Denn is dat ja de schönste Gelegenheit för di, all'n beten mit ehr to frien, – un wenn denn de Burvagt wedder vun Rendsborg kummt, denn sünd Ju beiden all Brut un Brüdigam! –

Mars Weest' wat? – De Burvagt is ja hin na'n Snider gahn! vunwegen de Fahn, de he em neihn schall, – un Stina is ock ni hier, – dat 's ja Melkenstid, se is seker noch bi de Kö'h. – Nu bliv man noch en Ogenolick, un denk doröwer na, wa wi dat malen wüllt, – vellicht fallt di wat in, – du hest doch ock en anschlägschen Kopp!

Mars Ick will man eben noch gau mal na Moder heröwer un will ehr Bescheed seggn, vunwegen den Mann ut Rendsborg, un dat dat nu wul Krig gifft, – se weet ja noch vun garnix wat af! – Un denn kam ick glieks wedder her! – Wenn du awers bidessen all wat finn schullst, – denn verkrup di man, – un wenn ick denn wedder kam, un du vellicht all weg büst, denn schull mi dat freu'n, – denn weet ick ja Bescheed, dat du di all verkrapen hest, – un mehr bruk ick ja för't eerste ock noch garni to weten!

Mars Un wenn denn de Burvagt man eerst mit de annern afreist is, – denn sinn ick di wul wedder, – denn krüppst du wedder herut un friest en beten mit sin Stina! –

Jörn Ja, Vadder, denn krup ick wedder herut un frie en beten mit sin Stina! He, he!

Jörn (alleen). En anschlägschen Kopp heff ick wul, awers wat nützt dat?! – Waneem schall ick mi nu versteken? Hier is ja nich mal en Muslock! – Am lichtsten weer dat wul, wenn nu Stina keem un mi gau mit versteken de', de weet hier ja an'n besten Bescheed! – Bellicht ünner ehr Bett, oder in de Rokkamer! – (He ward de Kist gewahr). Töf mal! – Deuscher, wat feeg ick dar! – Dar steiht ja en grote Kist, – dar is wul Betttüg in, – eben als in Moder ehr! Wenn de man apen is, dat weer en Spaß! – denn leeg ick dar ja rein als in de Pugg! – (He geiht hin un lücht den Deckel en beten apen un röppt vergnügt). Dat geiht! – Dat geiht! – Se is apen! (He stiggt in de Kist).

Söbnte Optritt.

Stina (alleen). Nu is hier keen Mensch mehr nun de annern, un ick bün hier moderseelen alleen mit min Kummer! – Weer min selige Moder noch an'n Leben, denn harr ick to'n minn'sten dochen een hatt, gegen de ick min Hart utschütten un de mi trösten kunn! Dat is recht swar un hart för mi! – Un wenn ick an Peter denk, un dat dat um mi so kamen is, denn kunn mi wul dat Hart breken! – Wi hebbt uns so leev! – un nu – ritt dat Schicksal uns so mit eenmal vunenanner! – Awers de Leevde öwerwinnt ja allens! (Peter kummt dör de Mitt, un blifft in'n Achtergrund stahn. Stina sprickt wider). Un uns' Herrgott ward uns ni vertaten!

Achte Optritt.

Jörn (kikt en Ogenblick ut de Kist un makt Grimassen. He hett sick awers noch ni witt makt).

Stina Di ropen laten! – Dat begrip ick ni! – Schull em dat denn leed do'n?! –

Peter Wat wul nich! – Un nich als din Vadder hett he mi ropen laten, – als Buroagt hett he dat da'n! – Eb'n als all de annern jungen Lud, de he morgen na Rendsborg bringt!

Peter Dat Vaderland röppt sin Kinner, Stina, – un dar mutt en jeder sick willig un folgsam wisen! – Wi Sleswig-Holsteener sünd Dütsche un wüllt ock Dütsche bliben! un darum mutt dat Dänenvolk, dat keen Recht hett, öwer uns to regeeren, wedder ut't Land herut, wedder darhin, wo se herkamen sünd! – un wenn se dat ni gutwillig do't, so brukt wi Gewalt, un denn hebbt wi Krig!

Peter Dat mutt ick ja! – Denn dat is en jeden braven Sleswig-Holsteener sin eerste Plicht!

Stina Un dat seggst du man so hin, als wenn dar garnix an gelegen weer! – Denkst du denn garnich an din ole Mudder?! – Se würr sick ja de Ogen utween'! – Un ick – ick harr ja keen glückliche Stunn mehr op de Welt! wenn ick di verleeren schull! – Mi würr dat Hart breken!

Peter Min Stina! – De Kugel dröppt ja nich en jeden! – Un en jeden sin Leben steiht ja in uns' Herrgott sin Hand! – För't Vaderland to starben, dat is schön un ehrenvull! – dat hebbt wi all bi Persepter in de Schol lehrt. Süh, un wa würr dat utsehn, wenn de annern jungen Lüd nu all mit in'n Krig gaht, un ick man alleen to Hus bleev? Wat würrn de Lüd seggn? Würr dat ni so utsehn, als wenn ick'n Bangbüx weer, un muß ick mi ni scham för mi sülben?! – Un du, min Stina, als so'n dege un so'n modige Deern, kunnst du mi denn wul noch leev hebbn?! – müßt du mi nich in't Gesicht spigen, wenn ick di küssen wull?!

Stina (mit Freudigkeit un Begeisterung). Ja, min Peter, du hest Recht! un ick will di ock ni mehr daran hinnern! – So gah denn mit Gott! – Un unse leewe Heergott wes' din Schutz un din Schirm, darum will ick Em beden des Abends un des Morgens, un Nacht un Dag un ümmer, wenn ick in Gedanken bi di bün! – – ümmer! ümmer! – – Still mal, ick löv, dar kummt Vadder! – (Se sett sick op een nun de Stöhl un fangt an to strichen).

Negnte Optritt.

De Burvagt (He kummt dör de Mitt). Na, wat seeg ick! – Dat harr ick mi denn doch ni dacht vun di! Ick heff di doch ümmer för en ordentlichen un en ehrlichen Menschen holen, – awers ick heff di min Hus verbaden, – wil du ehr den Kopp verdreihst, un nu slikst du di in min Hus, als en Deef?!

Peter Burvagt, dat is nich andem! Ick heff mi narms rinsleken! – Stolz un fri bün ick dör de apen Döhr herintreden, un so stah ick ock noch in düssen Ogenblick hier vör Ju! – – Hebbt Ju mi denn ni ropen laten, ebn als all de annern? – un heff ick denn ni datsülwige Recht, hierher to kamen, ebn als se?! – Ick fahr morrn mit na Rendsborg! –

Burvagt Wil du de eenzige Söhn vun en arme Wetfru büst! – Du hest dat ni nödig, to deen, – un di künnt se garni nehmen.

Peter So? – dat wüllt wi doch mal seh'n! – Ick stell mi friwillig – Dat Vaderland is in Gefahr, – Un denn gifft dat för uns jungen Lüd keen Utwahl un keen Bedenken mehr, – un de man en Waff föhren kann, de mutt mit! –

Burvagt Ja, dat is ja denn wat anners! – Dat sünd brawe Ansichten vun di! – dat lett sick ni bestriden! – Awers din ole Mudder!

Peter För de ward uns' Herrgott ock wul sorgen! Dar weern ja noch ümmer gude Lüd, de ehr mit holpen hebbt, un de ward ehr ock widerhin ni so ganz in Stich laten, nu mi de Pflicht röppt, de ick folgen mutt. – Un för't eerste litt se ja ock noch keen Not, – se hett ja de föftein Daler, de ick vörhin vun Ju kreeg, als ick aflohnt wurr!

Peter Ja, dat heff ick! – eben als fröher ock, wat ick darvun öwer harr! – Un wa swar de duppelte Slag ock för ehr weer, – denn eben wurr ick aflohnt, to'n Verglik als en unehrlichen Menschen, un nu mutt ick ehr ock noch verlaten! – Se driggt dat awers mit en starkes Hart un mit en framen Sinn, ebn als se dat alles dragen, wat se bisher all to dregen kreeg! – un se sä to mi: Gah mit Gott, min Söhn, un do' din Plicht, – ick will för di beden!

Peter Vun morgen an, sobald ick inkleedt bün, heff ick denn ja ock min Löhnung! – Un denn ward uns' Herrgott uns ock wul wider hölpen! –

Burvagt Ja, dat ward He wul! – Din Mudder hett en guden Söhn an di, dat mutt ick seggn! – Un denn sünd dar ock ja noch wi annern hier. – Un wat ick darbi do'n kann, – –

Peter (gau un stolz). Ne. Burvagt, Ju? – nümmer! – – Keen Dreeling dörf min Moder vun Ju nehmen! Ni un nümmer nich! – Ick weet nu all mehr, als ick vorhin wüß! – Se hett mi allens vertellt! – Un dat heff ick vör alln darvun beholn, dat Ju uns nix to geben hebbt, un wi ock nümmermehr wat vun Ju to nehmen!

Peter (in't Afgahn tu Stina). Adjüs, min Stina! (He geiht gau un stolz dör de Mitt af)

Burvagt Süh! Süh! – Wat kreeg ick dar to hören! – (to Stina). Stina, nimm mal de Kömgeschichte dar weg, un bring mal en paar Buddel Win herin un welke Gläs! – Dar ward denn wul glieks noch mehr kam', als Peter! – (Stina weent noch, wischt sick mit de Schört de Tran af, un geiht mit den Kömbuddel un de Gläs' dör de Döhr links af.). Ja, min Dochder, di mögt de Ogen wul öwerlopen! – Wa geern harr ick di den Kummer spart! – – He is en degen Menschen! – se kreeg so licht keen betern! – Un so veel steiht fast: veel leewer als an Nawer Mars sin Jörn müch ick ehr Peter geben! – – Awers wat ick seggt heff, dat heff ick seggt, – – un darbi mutt dat bliben! – – – Warum is Peter ock keen Bur?! – Ja, warum?! – Ick kunn mi sülben fragen! – – Bün ick dat fröher denn ock all so mit eenmal we'n? – – Un weer ick fröher nich en lange, lange Tid datsülwige, wat nu Peter is?! – – – Ha! – Holt Stopp! – – dar blitzt mi wat dör'n Kopp! – un wat kreeg ick dar för Gedanken?! – – Warum kunn he ni Bur warrn? – ebn so gut, als ick dat mal wurr! – – un noch dusend mal lichter! – – (Stina kummt dör de Döhr links mit den Win un de Gläs' un blifft toeerst stahn). He kann dat ja! – Gar keen Twifel, – he kann't! (Stina kummt wider herin). Un ick segg di, Stina, he schall dat ock!

Teinte Optritt.

Stina (bringt de Buddels un de Gläs' na den Disch). Wakeen?! – Wat meent Vadder darmit? –

Burvagt Wakeen? – Na, – töf man noch en beten! – Du kriggst dat bald to hörn! – – – Wa is't? – Unse Nawer Mars un sin Jörn weern hier un wulln um di friegen! –

Burvagt Na, ja! – dat is gut! – Ick wull di dat ock man seggn, wil du dat noch ni weetst!

Jörn (Kikt wedder mal ut de Kist un lett sick denn ni wedder sehn, bit he optritt. He hett nu Tid, sick dat Gesicht un sin Tüg mit Mehl witt to maken).

Stina Ne! – denn doch dusendmal leewer dröges Brod mit Peter, als Winsupp un Braden mit Nawer Mars un sin Jörn!

Stina Ja! – Un wenn ick den ni krig, för den nu eenmal min Hart sleit, als sin för mi, – denn will ick leewer garni heiraten un min Leben eensam vertruern.!

Burvagt Na, gut! – dat kann'ck mi ock wul denken! – (Buten achter de Mitteldöhr ward dat lud, un is dat so to hörn, als wenn dar welke ankamt un herinner wulln). Dar kamt se all! – – –

Ölfte Optritt.

Knecht (kummt dör de Mitt.). Burvagt, – de jungen Lüd un de Buern sünd all dar! – Künnt se rinkam'n? – oder schüllt se buten op de Dehl bliben? –

Twölfte Optritt.

Burvagt (mit Begeisterung). Leewen Frünn! – – De meisten vun Ju ward dat wul all so quanzwis' hört hebbn, wat dar los is, un warum ick Ju heff ropen laten.

Burvagt (mit Begeisterung). Hüt morgen fröh hett de Prinz Friedrich vun Noer mit de Lauenborger Jägers un de Studenten un Turners ut Kiel de Stadt Rendsborg besett, ahn' dat en Drüppen Blot darbi vergaten! – Un den olen Kummandanten Seiffert hebbt se för den eersten Ogenblick eerst mal in Arrest nahm, un dat gemeene Milletär, luter Sleswig-Holsteenische Landskinner, hett sick för uns Sak erklärt, un alle dän'schen Offezeers un Beamten hebbt de Stadt vertaten!

Burvagt (sprickt wider mit Begeisterung). Un hüt morrn is dar ock noch wat mehr passeert, wat dar noch ebenso wichtig un noch wichtiger is! – In Kiel op'n Marktplatz is dar vun't Rathus hindal vör all dat Volk en nie Regierung vun Sleswig-Holstecn, de provisorische Regierung, proklameert wurrn, – – un nu hebbt för't eerste de dän'sche König un sin Dänen hier nix wider to seggn. Uns schönes Heimatland Sleswig-Holsteen hebbt se vunenanner riten un Sleswig mit to Däneinark nehmen wullt!

Awers de beiden smucken leevlichen Süstern holt so fast un tru tohopen un so veel vun enanner, dat dat en Sünn un en Schann weer för alle Tiden, se op so en Wis' gewaltsam to trenn un vun enanner to riten!

Se hebbt ja ock ehr heiligen und verbreeften Rechte, all vun de ollsten Tiden her, an de keen Menschenmacht mehr rütteln un keen Menschenhand sick ungestraft vergripen kann! – un wo dar schreben steiht, un vun den dän'schen König Christian den Eersten sin eegen Hand ünnerschreben un besiegelt: »Dat de beiden Herzogdömer Sleswig un Holsteen schüllt tosamen bliben op ewig ungedeelt!«

Burvagt (mit Begeisterung). Slecht hebbt awers de dän'schen Könige dit Gelöbnis man hol'n, wat darmals anno 1460 den föfften März Christian de Eerste als König vun Dänemark un Herzog vun Sleswig-Holsteen uns doch so fierlich verspraken un beswaren hett! Nu wüllt se Sleswig in dat Königrik Dänemark inverlieven! – Dar hett de König Christian de Achte mit sin' apen Breef ja all op los stürt, un sin Nafolger, Friedrich de Söbnte, hett denn nu den Anfang darmit makt!

Burvagt So is't denn kamen, un darum hebbt wi uns oplehnt, un wüllt nu unsen eegen Landesherrn hebbn, unsen dütschen Fürsten un Herzog – un keen' dän'schen König mehr un ock keen' dän'sche Beamten!

Burvagt (begeistert). Hüt morgen is de Grundsteen vun unse Friheit leggt, un nu gelt dat, wider to bu'n, un ni still to stahn, bit dat Gebüd klar is un vor uns steiht in vulle Pracht vun binnen un vun buten! – Mennig harten Kampf un mennig Drüppen Blot ward dat noch kosten, – denn nu gifft dat Krieg! un dar mntt en jeder do'n, wat he kann, dat Vaderland to verteidigen, sin Hus un sin Herd, un allens, wat he leev hett, – sin heiligsten Göder!

Burvagt Un hüt, Kinners, is de veeruntwintigste März! Denkt an den Dag! – Schrivt Ju em in Ju Harten! den veeruntwintigsten März achteinhunnertachtunveertig! – dat Ju naher na lange, lange Jahren daran denken un darvun vertelln künnt! – Un alle Jahr, wenn he wedderkehrt un sin Geourtsdag kummt, denn ehrt em, denn fiert em als en heiligen Dag, als en Festdag, en Freudendag för uns all un för ganz Sleswig-Holsteen! – Ju! – un Ju Kinner! (Gemurmel, eenige Stimmen).

Burvagt Un all de jungen Kerls, de dar deenstplichtig sünd un de Waffen dregen lünnt, – un all, de sick sunst noch friwillig stelln wüllt, de hebbt sick hier morrnfröh Klock acht intofinn! Ick un de annern Burn, wi stellt de Wagen! Un ick sülben, als de Burvagt, – ick bring Ju na Rendsburg!

Burvagt Un nu, Kinners, – wil wi nu dochen eenmal hier all tosamen sünd und mennig een vun Ju all morrn nich mehr hier is, nu lat uns düssen Dag, als en Festdag all to'n eerstemnal Hut abend fiern! (Gemurmel, eenige Stimmen).

Burvagt Un för mi is dat sogar noch en doppelten Festdag, – denn mutt de Fier ock hier bi mi wesen! –

Burvagt Ick verfrieg nämli vunabend min eenzige Dochder! Hier ward Verladung fiert!

Mars (für sick, bi Sit). Na, endlich! – Ick meen all lang, dat he dat vergeten harr! – (lud). Awers waneem is nu min Jörn?! – (He röppt). Jörn! – Jörn! – wo den»Deuscher stickst du denn?! – Hett keener min Jörn ni sehn?! Jörn, wo büst du?!

(De Deckel vun de Kist geiht tohüchd, un Jörn kummt herut, he hett sick dat Gesicht un sin Tüg ganz witt makt. De Lüd fangt an to lachen).

Dörteinste Optritt.

Mars Jung, den Deuscher! – wat dei'st du in de Grüttkist?! Wat hest du dar makt?!

Burvagt (to Mars). Wo denkst du hin, Mars?! – Dar bruk ick awers doch din Jörn ni to! – –

Burvagt Na! – denn weet ick doch en annern för min Dochder (He röppt). Peter! – schall mal herkam'n! – min Knecht Peter!

Veerteinste Optritt.

Burvagt Du hest vörhin um min Dochder anhol'n, – un ick muß ne seggn, – awers nu liggt de Sak all anners. –

Peter (gau, opgeregt un freudig). Burvagt!!! – – – Ick bün ja man en armen Knecht, – – – – un Ju hebbt seggt – – – –

Burvagt Ick heff seggt: Min Dochder schall en Buern heiraten! – – Un wat ick seggt heff, dat hol ick ock! – darför bün ick bekannt! – – Wenn du min Dochder heirat'st, mußt du en Bur we'n, sunst geiht dat ni! – Dat duer lang, eh'r ick dat malinst wurr, awers du warrst dat in'n Handumdreih'n! –

Burvagt Makt nix! – Dat will ick wul weten! – (He gifft em de Hand). Süh, – hier vör alle Lüd als Tügen! – – Nu schenk' ick di min Hof! – un denn büst du Bur! Nu segg: Ja oder ne!

Peter (freudig). Ja, Burvagt! – Ick segg ja! – (gau) Awers ick harr ebn so geern ock Stina ahn' den Hof nahmen!

Mars (to Jörn). Denn kumm man, Jörn! – Nu möt wi annerswo hin to friegen! – Hier hest di 'n Korf halt!

Mars (fat Jörn bi de Hand, in't Afgahn). Is dar keen, de min Jörn hebbn will?!

Burvagt Un nu, Kinners, wüllt wi de Verlabung fiern! – Un ick lad' Ju all in to en kolen Drunk un to en lustigen Sprung, – to en Pip Toback un en Mundvull Snack, – als min leewen Gäst hüt abend! – Nu blivt man all hier! – un to Anfang vun unse Fier lat uns all mitenanner dat schöne Leed singen, dat dar to'n eersten mal achteinhunnertveerunveerdig op dat Sleswiger Sängerfest sungen un denn naher vun de Dänen verbaden wurr, – dar schöne Leed: »Schleswig-Holstein, meerumschlungen!«

(De Muskanten fangt an to spelen, un de annern alltohopen to singen: Schleswig-Holstein, meerumschlungen).

Schleswig-Holstein, meerumschlungen,
Deutscher Sitte hohe Wacht,
Wahre treu, was schwer errungen,
Bis ein schönrer Morgen tagt!
Schleswig-Holstein, stammverwandt,
Wanke nicht, mein Vaterland!

Ob auch wild die Brandung tose,
Flut auf Flut, von Bai zu Bai!
O, laß blüh'n in deinem Schoße
Deutsche Tugend, deutsche Treu'!
Schleswig-Holstein, stammverwandt,
Bleibe treu, mein Vaterland!

Teures Land, du Doppeleiche
Unter einer Krone Dach,
Stehe fest und nimmer weiche,
Wie der Feind auch dräuen mag!
Schleswig-Holstein, stammverwandt,
Wanke nicht, mein Vaterland!

(De Vörhang fallt. Wenn he wedder tohöchd mutt, kann de eerst' Vers noch eenmal spelt un sungen warrn).

Inhalt